Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ 300 ΚΛΕΦΤΑΡΜΑΤΩΛΩΝ ΣΤΗΝ ΞΥΝΙΑΔΑ ΤΟ 1932.
Το Δεκέμβριο του 1832 στις όχθες της λίμνης Ξυνιάδος κοντά στο χωριό Νταουκλή (σημερινή Ξυνιάδα) έγινε μια απ'; τις μεγαλύτερες εκκαθαρίσεις κλευταρματωλών στην περιοχή της Θεσσαλίας.
Οι αγωνιστές Κλεφταρματωλοί μαχόμενοι είδη από τον 15ο αιώνα για την ανεξαρτησία της σκλαβωμένης στους Οθωμανούς πατρίδας, δεν παραδίδονταν αμαχητί στις επιδιώξεις του Ρεζίτ πασά Κιουταχή.
Παρασύρθηκαν όμως κάποιοι απ'; αυτούς με την υπόσχεση ότι θα διαπιστευτούν νόμιμα τα Αρματολίκια τους, πήγαν στα Τρίκαλα όπου και δολοφονήθηκαν οικτρά στις 12 Δεκεμβρίου του 1832.
Τον ίδιο μήνα κλήθηκαν οι κλεφταρματολοί στη Λάρισα όμως οι καπεταναίοι γνωρίζοντας το παιχνίδι του Ρεζίτ πασά δεν παρουσιάστηκαν οι ίδιοι αλλά έστειλαν 8 έως 10 αντιπροσώπους ο καθένας τους. Οι τριακόσιοι τον αριθμό απεσταλμένοι κλεφταρματολοί συγκεντρώθηκαν στη Λάρισα και κατόπιν οδηγήθηκαν στην λίμνη Ξυνιάδα κοντά στο χωριό Νταουκλή.
Ο Τούρκος Ίππαρχος για να τους αφοπλίσει τους είπε να πυροβολήσουν στον αέρα για να γιορτάσουν δήθεν τη γέννηση του διαδόχου του Σουλτάνου στην Κωνσταντινούπολη. Όταν όμως τέλειωσαν οι πυροβολισμοί, με τα καρυοφύλλια άδεια, οι τριακόσιοι Κλεφταρματολοί σφαγιάστηκαν άνανδρα και ανηλεώς από τους Τούρκους και επί τρεις ολόκληρες ώρες!
Στον τόπο του μαρτυρίου των 300 πεσόντων αγωνιστών ο Δήμος Ξυνιάδος ανήγειρε προς τιμήν τους μνημείο πεσόντων ένα περίπου χιλιόμετρο μετά την Ξυνιάδα.
ΚΑΡΕΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ