Ανοικτή επιστολή του καθηγητή του ΤΕΙ Χαλκίδας
Θεόδωρου Παπαδόγγονα προς τον Υπουργό Παιδείας:
ΝΑ ΕΞΑΙΡΕΘΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΘΗΝΑ ΟΙ ΗΔΗ
ΦΟΙΤΟΥΝΤΕΣ.
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Θα ήθελα καταρχήν να σας επαναλάβω την άποψη του μεγαλύτερου μέρους της
ακαδημαϊκής κοινότητας, την οποία συμμερίζομαι και προσωπικά, ότι υπάρχει
πραγματική ανάγκη αναδιάρθρωσης στον χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης στην
Ελλάδα. Το σχέδιο «Αθηνά» κάνει αρκετά βήματα προς την σωστή κατεύθυνση αλλά
(αναγκαστικά για μίας τέτοιας κλίμακας προσπάθεια) δεν αποφεύγει και κάποια λάθη ή
αστοχίες.
Συμμετέχοντας και εγώ στην διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης, μέσα από
την οποία έχουν ήδη διαπιστωθεί κάποιες αδυναμίες του και έχουν διατυπωθεί
ενδιαφέρουσες προτάσεις, θεωρώ καθήκον μου απέναντι στους φοιτητές και τους
γονείς τους να θέσω ένα θέμα που δεν έχει ακόμη συζητηθεί ανοικτά αλλά απασχολεί
όλους τους ενεργούς φοιτητές τμημάτων πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι., τα οποία
σχεδιάζεται να αλλάξουν όνομα, αντικείμενο ή / και να συγχωνευθούν με τον ένα ή
άλλο τρόπο.
Πρόκειται για τις συνθήκες σπουδών των φοιτητών αυτών, το γνωστικό
αντικείμενο του πτυχίου τους και, κατ’ επέκταση, τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.
Γνωρίζουμε όλοι τους μεγάλους αγώνες, τα ξενύχτια και τις αγωνίες όλων των μαθητών
Λυκείου και των οικογενειών τους κατά την διάρκεια της διαδικασίας των
πανελλαδικών εξετάσεων, μέχρι τελικά να εκδοθούν τα αποτελέσματα και να μάθουν
το τμήμα στο οποίο θα σπουδάσουν με βάση τις προτιμήσεις τους και τις επιδόσεις
τους.
Θα ήταν, επομένως, μεγάλη αδικία για τους φοιτητές αυτούς να αναγκαστούν να
αλλάξουν το γνωστικό αντικείμενο το οποίο επέλεξαν και ξεκίνησαν να σπουδάζουν,
εντασσόμενοι ενδεχομένως σε τμήματα χαμηλότερης ζήτησης και με διαφορετικά
επαγγελματικά δικαιώματα. Ταυτόχρονα, το κόστος μετεγκατάστασης στις παρούσες
οικονομικές συνθήκες μπορεί να είναι δυσβάσταχτο, ενώ η επιδότησή του μπορεί να
έχει σημαντικό δημοσιονομικό κόστος και να προκαλέσει αρκετές στρεβλώσεις
(ανάλογα με τα κριτήρια που θα επιλεγούν).
Πρόσφατα σε δηλώσεις σας αναφέρατε ότι οι επί πτυχίω σπουδαστές των ΤΕΙ θα
πάρουν το πτυχίο τους από τα τμήματα στα οποία σπουδάζουν αυτή τη στιγμή και όχι
από τα νέα τμήματα που θα δημιουργηθούν.
Η δήλωση αυτή είναι προς την σωστή
κατεύθυνση αλλά δεν αρκεί και η εφαρμογή της δεν επιλύει τα προβλήματα που
ανέφερα παραπάνω. Προσωπικά θεωρώ ότι θα πρέπει η μεταβατική αυτή ρύθμιση να
επεκταθεί για όλους τους εν ενεργεία φοιτητές και να τους δοθεί χρόνος 4-5 ετών για να
ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.
Η πρόταση μου αυτή είμαι σίγουρος ότι βρίσκει σύμφωνους όλους τους συναδέλφους
και τους φοιτητές και, αν υιοθετηθεί, πιστεύω ότι θα δώσει επίσης τη δυνατότητα στα
τμήματα να οδηγηθούν ομαλά στη νέα πραγματικότητα ενώ θα οδηγήσει σε εκτόνωση
και των αντιδράσεων της φοιτητικής κοινότητας. Έτσι θεωρώ ότι θα γίνει και μία πιο
νηφάλια αξιολόγηση του σχεδίου «Αθηνά», ώστε να αναδειχθούν οι θετικές του
πλευρές και να συζητηθούν εποικοδομητικά οι όποιες αδυναμίες του.
Πάνω απ’ όλα
όμως θα δώσει το σωστό μήνυμα στους νέους αυτούς ανθρώπους που μόλις αρχίζουν
την ζωή τους: ότι η πολιτεία σέβεται τις αποφάσεις, τις επιλογές και τα όνειρα τους, ότι
δεν προτάσσει το όποιο (δευτερεύον σε κάθε περίπτωση) δημοσιονομικό όφελος, ότι
τους μεταχειρίζεται ως υπεύθυνα και ισότιμα μέλη της και όχι ως παράπλευρες
απώλειες των μεταρρυθμίσεων. Αυτόν το σεβασμό που θα δείξει, θα τον εισπράξει στο
μέλλον η Πολιτεία στο πολλαπλάσιο – για να μην ξεχνάμε τον παιδαγωγικό (και όχι
στενά γνωσιακό) ρόλο της εκπαίδευσης.
Με εκτίμηση Θεόδωρος Παπαδόγγονας
Καθηγητής
Διευθυντής της Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας του Τ.Ε.Ι. Χαλκίδας