Ας ψηλαφίσουμε παλιές σκουριασμένες κλειδαριές που ανοίγουν παλιά συρτάρια γεμάτα γνώσεις και συνήθειες αλλοτινών καιρών.
Όταν ο Ωρίων και ο Σείριος φτάσουν στο μεσούρανο
και η ροδοδάκτυλη αυγή αντικρύσει τον Αρκτούρο,
τότε, ω Πέρση, τρύγησε όλα τα σταφύλια
και φέρ' τα στο σπίτι.
Ησίοδος «Εργα και Ημέραι» ( στιχ. 609-611)
Χρόνος και στείρος ορθολογισμός διπλοκλείδωσαν τα συρτάρια της αρχαίας γνώσης και τις συνήθειες αλλοτινών καιρών, τότε που η ιατρική συνδεόταν με την αιώνια κίνηση των πλανητών στο στερέωμα, με τις ιδιότητες των φυτών και των αιθερίων ελαίων τους.
Ευτυχώς, το κλειδί δεν χάθηκε αν και παρέμεινε σκονισμένο κι αυτό, περιμένοντας το χέρι που θα το αδράξει σιγά σιγά, ψηλαφητά και θα προσπαθήσει να ξεκλειδώσει την αρχαία γνώση.
Ας ψηλαφίσουμε μαζί τις κλειδαριές, αποκαθιστώντας τους χαμένους κρίκους στην αλυσίδα της ιατρικής, άστρων και φυτών.
Το κοινό μονοπάτι μεταξύ αστρολογίας και ιατρικής ξεκίνησε τα αρχαία χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πατέρας της Ιατρικής ο Ιπποκράτης, ο οποίος έζησε το 460-377 π.χ., υποστήριζε ότι οι βασικές γνώσεις της αστρολογίας αποτελούσαν ένα καλό «μπούσουλα» για την άσκηση της Ιατρικής.
Ο δε Παράκελσος (1493- 1541), ένας από τους μεγαλύτερους αλχημιστές- αστρολόγους και αποκρυφιστές, ξεκίνησε από τον κόσμο της Ιατρικής. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και πίστευε πως η υγεία του ανθρωπίνου σώματος βασίζεται στην αρμονία του ανθρώπου (μικρόκοσμος) με τη φύση (μακρόκοσμος).
Υποστήριζε πως υπάρχουν φυτά τα οποία προσελκύουν αστρικές επιρροές και πως χρησιμοποιώντας τα φυτά αυτά ως φάρμακα, προσελκύουμε και τις ανάλογες πλανητικές επιδράσεις.
Γνωστός αλχημιστής, γιατρός, ποιητής, αστρονόμος και μαθηματικός που έζησε τον 10ο αιώνα στην Περσία, είναι ο Avicenna, ο οποίος λέγεται ότι πέτυχε να πραγματοποιήσει την απόσταξη του πρώτου αιθερίου ελαίου από τριαντάφυλλα, πιθανώς κατά τύχη, στη διάρκεια των αλχημιστικών του πειραμάτων.
Γνωστός για τη διπλή του ιδιότητα αστρολόγου- βοτανολόγου υπήρξε και ο Nicholas Culpeper, ο οποίος έζησε στην Αγγλία κατά τα έτη 1616- 1654. Όπως ακριβώς και ο Παράκελσος, θεωρούσε πως υπήρχε συσχέτιση καθενός φυτού το οποίο χρησιμοποιούσε για ίαση, με ένα συγκεκριμένο πλανήτη.
Συνεργάστηκε με το διάσημο αστρολόγο William Lilly και εξέδωσαν μαζί και βιβλίο.
Ενέργεια του γιν και του γιάνγκ
Οι πλανήτες, αυτοί τουλάχιστον που γνωρίζουμε, διέπονται από την ενέργεια του γιν και του γιανγκ. Το ίδιο και τα φυτά τα οποία εναρμονίζονται με αυτούς.
Αν παρατηρήσουμε το ονομαστό ταοϊστικό σύμβολο του γιν και του γιανγκ, θα δούμε ότι απεικονίζεται με το σχήμα του κύκλου, όπου το ένα του μισό είναι άσπρο με ένα μαύρο σημείο μέσα του, και το άλλο μισό μαύρο, με ένα άσπρο σημείο μέσα του. Το σύμβολο δείχνει ότι οι δυνάμεις τους περιπλέκονται. Όταν η μία ενέργεια αυξάνεται η άλλη μειώνεται. Σαν ένας πανάρχαιος μυστικιστικός χορός.
Στην ώρα του μεγάλου γιανγκ, υπάρχει ο σπόρος του γιν και αντίστροφα. Για παράδειγμα, στο χειμερινό ηλιοστάσιο της 21ης Δεκεμβρίου, στην πιο μεγάλη νύκτα του χρόνου -μεγάλο γιν- υπάρχει ο σπόρος του γιανγκ -του φωτός- που αρχίζει να εξελίσσεται μέχρις ότου φθάσει στο θερινό ηλιοστάσιο της 21ης Ιουνίου -μεγάλο γιανγκ- στην πιο μεγάλη ημέρα του χρόνου, όπου υπάρχει ο σπόρος του γιν -της νύκτας- που αρχίζει να μεγαλώνει.
Σε έναν οργανισμό που βρίσκεται σε ισορροπία, οι δυνάμεις του γιν και του γιάνγκ δεν υπερτερούν η μία της άλλης.
Αρρώστεια θεωρείται η διατάραξη της ισορροπίας ανάμεσα στα δύο αυτά στοιχεία. Μόνο η υπερβολή μιάς από τις δύο ενέργειες σε κάποιο οργανισμό μπορεί να αποβεί επιβλαβής.
Θα μπορούσαμε να μειώσουμε την υπερβολή της μιας ή της άλλης ενέργειας, χρησιμοποιώντας τα ανάλογα φυτά ή αιθέρια έλαια.
Πιο κάτω, παραθέτουμε κατάλογο με τις αντίθετες δυνάμεις του γιν και του γιανγκ. Τι εκφράζει το ένα και τι το άλλο. Το ένα αντίθετο του άλλου και επίσης συμπληρωματικό του. Το ένα δεν θα υπήρχε χωρίς την παρουσία του άλλου.
yin yang
θηλυκό - αρσενικό
παθητικό - ενεργητικό
κλειστό - ανοικτό
άδειο - γεμάτο
σκοτεινό - φωτεινό
κρύο - ζεστό
υγρό - ξηρό
κρυφό - φανερό
συστολή - διαστολή
μπλέ - κόκκινο
φόβος - άγχος
αίμα φλεβικό - αίμα αρτηριακό
παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα - συμπαθητικό νευρικό
ηρεμιστικό - διεγερτικό
εισπνοή - εκπνοή
σύνεση - θάρρος
Το σύμβολο του γιν – γιανγκ κατά τους Κινέζους μεταφράζεται ως το Μέγα Υπέρτατο.
Οι πλανήτες
Ο ΄Ηλιος, ο ζωοδότης μας από τα πανάρχαια χρόνια, είχε θεοποιηθεί. Συνδεόταν με τον Θεό Ρα των Αιγυπτίων και τον Θεό Απόλλωνα των Αρχαίων Ελλήνων.
Η φύση του ΄Ηλιου είναι καθαρή γιάνγκ ενέργεια, ζεστή και ξηρή. Φωτιά. Το κεντρικό όργανο του στοιχείου της φωτιάς κατά την κινεζική ιατρική είναι η καρδιά και κατ' επέκταση το κυκλοφορικό σύστημα και ο θύμος αδένας.
Φυτά τα οποία κυβερνώνται από τον ΄Ηλιο με γιανγκ ενέργεια, είναι το δενδρολίβανο, η δάφνη, το λιβάνι, η βενζόη, το περγαμόντο, το μύρρο, το νερολί (άνθος πορτοκαλιάς) και το πατσουλί.
Η Σελήνη θεωρείται ο πλανήτης της γονιμότητας και της πίστης.
Νερό. Συσχετίζεται με τη Θεά Αρτέμιδα. Κρύα και υγρή η ενέργειά της. Καθαρή γιν ενέργεια, το απόλυτο αντίθετο και γι΄αυτό συμπλήρωμα του ΄Ηλιου. Κυβερνά την πέψη και τη θρέψη, το πάγκρεας και τις ορμόνες, οι οποίες παράγονται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της λοχείας.
΄Εχει παρατηρηθεί ότι στη διάρκεια της Πανσελήνου, το αιθέριο έλαιο των φυτών συγκεντρώνεται στο πάνω μέρος του. Στα άνθη και τα φύλλα. Στη χάση της σελήνης, το αιθέριο έλαιο των φυτών συσσωρεύεται στα κάτω μέρη του φυτού- ρίζα, κορμός.
Φυτά που κυβερνά η σελήνη: κορίανδρος, χαμομήλι.
Ο Δίας. Ο βασιλιάς των δώδεκα Θεών. Φωτιά. Γιανγκ ενέργεια. Ζεστή και υγρή. Ελέγχει την αύξηση του σώματος, το συκώτι και ορμόνες του προσθίου λοβού της υπόφυσης, (την αδενοϋπόφυση). Κυβερνά φυτά που δίνουν την αίσθηση της θετικότητας και της επέκτασης: τον ύσσωπο, το πορτοκάλι, το γιασεμί, τον άρκευθο, το μελισσόχορτο.
Ο Κρόνος, Γη. Ενέργεια κρύα και ξηρή. Γιν. Κυβερνά τα κόκκαλα, την καταλυτική δύναμη την οποία ασκεί η πάροδος του χρόνου πάνω στο σώμα μας καθώς και ορμόνες του οπισθίου λοβού της υπόφυσης (τη νευροϋπόφυση). Φυτά του η καμφορά, το κυπαρίσσι, ο ευκάλυπτος.
Ο Ερμής. Αέρας. Γιανγκ ενέργεια. Ο Θεός της διάδοσης της πληροφορίας, ο φτερωτός Θεός. Ελέγχει το νευρικό σύστημα, το θυρεοειδή αδένα, την ομιλία και την ακοή. Φυτά του το κύμινο, ο μάραθος, η μαντζουράνα, το κάρδαμο, το ιεροβότανο, η λεβάντα, η μέντα.
Ο ΄Αρης. Θεός του πολέμου και η καθαρή μας ενέργεια αστρολογικά. Φωτιά. Γιανγκ αρσενική ενέργεια ζεστή και ξηρή. Κυβερνά το αίμα, τους αδένες και το ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα. Συνδέεται με το τζίντζερ το βασιλικό, το μαύρο πιπέρι.
Η Αφροδίτη. Θεά της ομορφιάς και της αγάπης. Το ανθρώπινο γένος την έχει λατρέψει. Γιν. Ενέργεια κρύα και υγρή. Κυβερνά το δέρμα, τους παραθυρεοειδείς αδένες, το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα. Από τα φυτά που βρίσκονται υπό την επιρροή της θεάς του έρωτα δεΝ θα μπορούσε φυσικά να λείπει το τριαντάφυλλο, το κατ΄εξοχήν λουλούδι και αιθέριο έλαιο της αγάπης και του ανοίγματος προς αυτήν, το γεράνιο, το υλάνγκ-υλάνγκ, το λεμόνι.
Τέλος ο πλανήτης Ουρανός. Αέρας. Γιανγκ ενέργεια. Κυβερνά τους αστραγάλους, την επίφυση. Φυτά του ο κέδρος και το σάνδαλο.