Στρατιωτικές Προσωπογραφίες: Hans von Seeckt

Στρατιωτικές Προσωπογραφίες: Hans von Seeckt

Γράφει ο Κυνέγειρος

Πρόπερσι πέθαναν δύο μεγάλοι άνδρες. Ο Steven Jobs, ένας από τους δύο που ξεκίνησαν και εδραίωσαν την εταιρία Apple ως την κορυφαία στον πλανήτη, και ο Dennis Ritchie, ο εφευρέτης της γλώσσας προγραμματισμού C και συνεφευρέτης του λειτουργικού UNIX τα οποία πρακτικά εδραίωσαν την ψηφιακή εποχή. 
Δεν θα υπήρχε apple, windows, linux γενικά υπολογιστές όπως τους ξέρουμε σήμερα αν ο δεύτερος δεν έφτιαχνε τα εργαλεία για την εκμετάλλευση του hardware.  Και όμως ελάχιστοι τον γνωρίζουν.

Σε λίγες μέρες είναι η επέτειος της έναρξης του Β' ΠΠ στο δυτικό ημισφαίριο. Στο μυαλό μας έρχεται η τρομερή πολεμική γερμανική μηχανή: τα panzer, τα stuka και οι χειριστές και οι μαέστροι αυτών που τιμήθηκαν ή αναγνωρίστηκαν όσο κανείς στον 20ο αιώνα. Αρκεί μια ματιά στην λίστα με τους Σταυρούς των Ιπποτών: Rudel, Rommel, Hartmann, Guderian, Von Manstein κτλ. Θρύλοι ο καθένας στον τομέα του.

Ας πάμε πιο πίσω στο χρόνο, στον Α' ΠΠ. Τα δύο τελευταία χρόνια του πολέμου στην Τουρκία αρχηγός του γενικού επιτελείου ήταν ο Γερμανός στρατηγός Hans von Seeckt, υποστηρικτής των νεότουρκων και ο άνθρωπος που δόμησε με γερά θεμέλια το επιτελείο σε βαθμό άσχημο για εμάς λίγα χρόνια αργότερα. Επιστρέφοντας στην χώρα του ανέλαβε το Γερμανικό Γενικό επιτελείο ως Επιτελάρχης – ο ανώτατος βαθμός δκτη στην Γερμανία. Η ήττα στον πόλεμο τον ανάγκασε να διαλύσει τον αυτοκρατορικό στρατό των 13 εκ

ανθρώπων (500,000 εν ειρήνη) και να φτιάξει έναν στρατό με μόλις 100,000 άτομα και 4,000 αξκους χωρίς άρματα μάχης, αεροπλάνα και περιορισμούς στα βαρέα όπλα.

Δημιούργησε μια δκση προσωπικού (truppenamt) η οποία έδρασε ως το κρυφό νέο γενικό επιτελείο. Βάση των ιδεών του ( "η ειρήνη είναι όνειρο – ο πόλεμος είναι φυσικός για την ανθρώπινη φύση", "το κύριο καθήκον του αξκου είναι η ψυχολογική προετοιμασία του έθνους για πόλεμο") ξεκίνησε ένα τεράστιο έργο: την κρυφή προετοιμασία για έναν μελλοντικό στρατό που θα καταργούσε την Συνθήκη των Βερσαλλιών υπέρ της Γερμανίας και την επαναφορά αυτής ως παγκόσμια δύναμη. Ο ίδιος μισούσε την Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η ίδια η κυβέρνηση ποτέ δεν είδε αυτόν ή την προσπάθεια του με καλό μάτι. Ο ίδιος επέλεξε και διατήρησε το εξής: ο στρατός ήταν κράτος εν κράτη – καμία εξωτερική πολιτική απόφαση ή επιρροή. Μάλιστα έφτιαξε γραφείο απασχόλησης του υπουργείου άμυνας (!!!) για να απασχολεί ο ίδιος το υπουργείο και τους πολιτικούς προς όφελος των ενόπλων δυνάμεων και όχι το αντίθετο.

Ο von Seeckt επέλεξε ο ίδιος τους αξκούς όχι βάση καταγωγής ή ανδρείας αλλά βάση ολοκληρωμένων προσόντων και έδωσε ιδιαίτερη βάση στους αξκους του γενικού επιτελείου καθώς θα ήταν αυτοί που θα έκαναν την κρυφή δουλειά (το άγχος για την επιλογή του είναι εμφανές στα απομνημονεύματα του Guderian). Ένα από τα καθήκοντα αυτών ήταν η μελέτη του Α' ΠΠ ένα τιτάνιο έργο που ολοκλήρωσαν με ΑΠΟΛΥΤΗ επιτυχία. Μπορούμε να πούμε ότι από το αποτέλεσμα της μελέτης αυτής και των ασκήσεων επί χάρτου την δεκαετία του '20 οργανώθηκε και έμαθε να πολεμά ο γερμανικός στρατός στον Β' ΠΠ μέσω του νέου δόγματος των συνδυασμένων όπλων. Μέσα σε αυτούς τους μόλις 4000 κρύβονταν και οι ιδρυτές και οι πιλότοι της Luftwaffe.

Ο von Seeckt όχι μόνο προώθησε νέες ιδέες, αλλά επέβαλε αυτές με το ζόρι σε εμπειρότατους αξκους που πίστευαν το αντίθετο, χαρακτηριστικό ότι τα panzer ξεκίνησαν από το Σώμα Μεταφορών ως θωρακισμένα φορτηγά προσωπικού και ΔΜ. Εν μέσω τεράστιας οικονομικής κρίσης οχύρωσε τον στρατό δίνοντας 12ετή υποχρεωτική θητεία σε υπαξκους και στρατιώτες, με 6πλάσιο μισθό αναλογικά από αυτών του Γαλλικού

στρατού αλλά και με ένα σκληρότατο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Αν και δεν είχαν τα κατάλληλα μέσα έφτιαχναν ξύλινα ή χάρτινα μοντέλα αντιαρματικών όπλων, αντιαεροπορικών ακόμα και αρμάτων μάχης.

Δεν θα υπήρχε λοιπόν η τεράστια επιτυχία στον Β' ΠΠ αν δεν υπήρχαν οι αρχικοί 4 χιλιάδες αυτοί αξκοι και ειδικά ο αρχηγός αυτών Hans von Seeckt.

Μερικές παρατηρήσεις που μας ενδιαφέρουν:

1. Τρομαχτική ποιότητα αξιωματικών, κλασικό δείγμα της γραμμής παραγωγής του Πρωσικού και αργότερα του Αυτοκρατορικού Γερμανικού Γενικού Επιτελείου. Τόσο ο τρόπος επιλογής του κατάλληλου για αρχηγού όσο και η επιλογή από αυτόν άλλων 3999 ανθρώπων είναι πραγματικά απίστευτος για τα νεοελληνικά δεδομένα αναξιοκρατίας, βύσματος και νεποτισμού. Εκατοντάδες ήρωες του Α' ΠΠ, πολλοί από αυτούς με ευγενή καταγωγή κόπηκαν από τον στρατό χωρίς δεύτερη κουβέντα.

2. Ουδεμία επιρροή από τους πολιτικούς! Δεν επιτρεπόταν καν. Αντιθέτως ο στρατός επηρέαζε την πολιτική. Αυτό δεν είναι επιθυμητό για μια δημοκρατία το 2013, αλλά είναι επιθυμητή η μη ενασχόληση πολιτικών, εκκλησίας και διαφόρων ιδιωτών με τις υποθέσεις του στρατού.

3. Οι αξκοι για τον αριθμό του στρατεύματος κρίθηκαν αρκετοί. Επάνδρωσαν στο σύνολο τις 7 μεραρχίες πεζικού και τις 3 ιππικού και τα δύο δύο σώματα στρατού. Επάνδρωσαν όλα τα γραφεία και όλες τις επιτροπές με καταπληκτικά αποτελέσματα στην πράξη. Οι 16,000 Έλληνες αξκοι για στρατό κάτω των 90,000 φαντάζουν τρομακτικά πλεονάζοντες ενώ ταυτόχρονα υπάρχει και ετήσια παραγωγή περίπου δύο χιλιάδων έφεδρων αξκων για προγραμματισμένο στρατό 250,000 ανδρών εν καιρώ πολέμου...

4. Οι 4,000 άνδρες του γερμανικού στρατού και οι 96,000 μόνιμοι υπαξιωματικοί και στρατιώτες έπαιρναν υψηλότατους μισθούς – εν μέσω της χειρότερης οικονομικής κρίσης που είχε πλήξει την Γερμανία – υψηλότατους ακόμα και των νικηφόρων Γάλλων. Το δε στάτους των αξκων ήταν και είναι απαράμιλλο έχοντας ανώτατη κοινωνική θέση. Τα δύο μαζί έδωσαν υψηλότατο κίνητρο στους καλύτερους μαθητές να μπουν στις ένοπλες δυνάμεις αυξάνοντας και άλλο το επίπεδο. Η σύγκριση με Ελλάδα είναι απλώς τραγική σε όλους τους τομείς.

5. Η εκπαίδευση ξεπέρασε όλα τα όρια και για το μόνιμο προσωπικό. Τονίζω το "μόνιμο" γιατί οι στρατοί της εποχής όπως και οι σημερινοί ήταν ιδιαίτερα σκληροί απέναντι στους κληρωτούς, με τους μόνιμους να κάθονται μετά την αρχική εκπαίδευση και τοποθέτηση. Η εκπαίδευση λοιπόν έγινε κοινή για όλους. Δεν δόθηκε σημασία στην φυσική τιμωρία όπως στον στρατό του Α' ΠΠ, όπου το ξύλο ήταν καθημερινό φαινόμενο στις μονάδες, αλλά σε τιμωρίες ψυχολογικού και οικονομικού χαρακτήρα. Τόσο η ουσιαστική εκπαίδευση όσο και η τιμωρία απουσιάζουν επιδεικτικά από τον ΕΣ.

6. Φυσικά ο στρατός του von Seeckt έκανε και λάθη. Υπήρξαν προστριβές μεταξύ όπλων και σωμάτων για την μελλοντική χρήση του στρατού. Παράδειγμα η επιμονή του Ιππικού να επιζήσει (τα τεθωρακισμένα στην Γερμανία είναι ξεχωριστό όπλο και αποτελείται από άρματα και μ/κ πεζικό) με αποτέλεσμα τις 4 μεραρχίες ιππικού (μηχανοποιημένες) που μετατράπηκαν αμέσως σε ΤΘ μετά την Πολωνία ή την επιμονή του Πεζικού για μ/κ αντιαρματικά στα συντάγματά τους πράγμα που κόστισε τους φορείς του βαρέως πυροβολικού που έβγαλε τον Β' ΠΠ πίσω από άλογα. Όλα τα λάθη της δεκαετίας του '20 παρέμειναν και βγήκαν στην πράξη στον πόλεμο δικαιώνοντας του αξκους που τα τόνιζαν.

Στην Ελλάδα ύστερα από μια ή δύο δεκαετίες λαθών σε οργανώσεις ή δόγματα δεν χρειάζεται να περιμένουμε πόλεμο να βρούμε τα λάθη, γιατί πολύ απλά δεν έχουμε την πολυτέλεια. Πόσα χρόνια ακόμα πρέπει να διατηρούμε μονάδες και σχηματισμούς που έχουν ξεμείνει από κακές ή κλαδικές αποφάσεις; Πόσο ακόμα πρέπει να υπάρχουν σχηματισμοί εκατοντάδες χιλιόμετρα από τα μέσα μεταφοράς τους;

Άραγε υπάρχει Έλληνας von Seeckt; 

http://hellarmforces2010.blogspot.gr/2013/08/hans-von-seeckt.html