Γιατί τρώμε «μπακαλιάρο σκορδαλιά» την 25η Μαρτίου; Και φυσικά, μια συνταγή!

Το εθνικό φαγητό της Ελλάδας για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου είναι ο μπακαλιάρος με σκορδαλιά. Πως, όμως, καθιερώθηκε αυτό το έθιμο και πως ενσωματώθηκε στις διατροφικές μας συνήθειες ο μπακαλιάρος ή αλλιώς βακαλάος;

Η ιστορία του μπακαλιάρου ξεκινά με την εποχή των Βίκινγκς, όπου πρωτοεμφανίστηκε σαν εμπορικό προϊόν περί το 800 μ.Χ.

Μάλιστα, λέγεται ότι κυνηγώντας βακαλάους οι Βίκινγκς ανακάλυψαν κατά λάθος τον «νέο κόσμο». Τη σκυτάλη από αυτούς πήραν οι Βάσκοι ψαράδες, οι οποίοι ξεκίνησαν το εμπόριο του μπακαλιάρου από το Μεσαίωνα και οδηγήθηκαν στο πάστωμα του, μέσα από το οποίο πέτυχαν πρώτον, να έχουν φαγητό που διατηρείται στα μακρινά τους ταξίδια και δεύτερον, βρήκαν μια τροφή νηστίσιμη, αλλά και φθηνή για το λαό της Ισπανίας.

Οι Βάσκοι, μάλιστα, επειδή ο βακαλάος κάλυπτε μεγάλο μέρος της διατροφής των κατοίκων της Ενδοχώρας που δε μπορούσαν να πηγαίνουν συχνά στα παράλια για να προμηθεύονται φρέσκα ψάρια, ονόμασαν τον παστό μπακαλιάρο «ψάρι του βουνού».

Ο βακαλάος, αυτό το τόσο νόστιμο και θρεπτικό ψάρι μπήκε στο τραπέζι μας τον 15ο αιώνα και κατάφερε να διεκδικήσει επιτυχώς τη δική του θέση στο εθνικό μας εδεσματολόγιο.

Πως, όμως, σχετίζεται με την 25η Μαρτίου και γιατί είναι το «πιάτο» της ημέρας; Απλούστατα και σύμφωνα με την κοινή λογική, κατά τη διάρκεια της σαρακοστιανής νηστείας η Εκκλησία επιτρέπει μόνο δύο φορές την κατανάλωση ψαριού, ήτοι την ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και την Κυριακή των Βαΐων.

Με εξαίρεση τα νησιά, όπου το φρέσκο ψάρι δεν ήταν ποτέ πολυτέλεια, οπουδήποτε αλλού στην Ελλάδα ο παστός μπακαλιάρος εκείνες τις εποχές αποτέλεσε την εύκολη λύση, καθώς ήταν πιο εύκολο να τον προμηθευτεί κανείς και επιπλέον, μπορούσε να διατηρηθεί εκτός ψυγείου, οπότε πέρασε στην παράδοση και κατά συνέπεια έγινε το εθνικό φαγητό της 25ης Μαρτίου.

Τι χρειαζόμαστε:
Μπακαλιάρος (στο αλάτι)
1 κουτάκι μπύρα
αλεύρι για όλα
αλάτι
2 σκελίδες σκόρδο (μέτριες)
2 φέτες ψωμί (μπαγιάτικο)
2 κ.σ. λάδι
1 χούφτα καρύδια
αλάτι - λευκό πιπέρι
1κ.γ. ξύδι
μαιντανό προαιρετικό

Πώς το κάνουμε:
Βάζουμε στο νερό τον μπακαλιάρο αφού πρώτα του έχουμε αφαιρέσει την πέτσα. Για 24 με 36 ώρες πρέπει να μείνει στο νερό το οποίο πρέπει να αλλαχθεί 3 με 4 φορές για να μην χάσει το ψάρι τελείως την γεύση του.
Ετοιμάζουμε το κουρκούτι βάζοντας σε ένα μεγάλο μπολ αλεύρι με μπύρα μέχρι να γίνει ένας χυλός που θα στέκεται ωραία στο ψάρι και δεν θα τρέχει. Προσθέτουμε αλάτι μόνο εάν δοκιμάσουμε λίγο το κουρκούτι.
Τηγανίζουμε στο τεφάλ και με πολύ καυτό λάδι και για λίγο. Επειδή πιτσιλάει πολύ να έχετε προστατευτικό δίχτυ ή μακριά τα παιδάκια σας.
Την προηγούμενη μέρα φτιάχνουμε την σκορδαλιά που καλό είναι να μείνει μία μέρα στο ψυγείο για να δέσει η γεύση της καλύτερα.

Για τη σκορδαλιά

1 κιλό ψωμί μπαγιάτικο
1 φλ. τσαγιού ελαιόλαδο
3 – 4 κουταλιές άσπρο ξύδι
4 – 6 σκελίδες σκόρδο
αλάτι

​Πως τη φτιάχνουμε:

Αφαιρείτε την κόρα από το ψωμί και το μουλιάζετε για 15 – 20 λεπτά. Το στραγγίζετε και το τρίβετε με τα χέρια σας. Βάζετε το μισό ψωμί στο μπλέντερ, μαζί με το μισό λάδι, τα σκόρδα καθαρισμένα και αλάτι. Τα χτυπάτε να γίνουν αλοιφή. Τη βάζετε σε μπολ και προσθέτετε το υπόλοιπο ψωμί, το ελαιόλαδο, το ξύδι και αν χρειάζεται και άλλο αλάτι. Την πατάτε καλά με πιρούνι. Την φυλάτε στο ψυγείο και την σερβίρετε δροσερή. Αν θέλετε να έχει εντελώς την υφή της αλοιφής, την χτυπάτε όλη στο μπλέντερ.

Σημείωση: Υπάρχουν και άλλοι δυο τρόποι για την σκορδαλιά, αρκεί στην θέση του ψωμιού να βάλετε καρύδι ή πατάτα!

Πηγή: onair24.gr