Με την υπερψήφιση του πολυνομοσχεδίου ανοίγει ο δρόμος για να εγκριθεί η εκταμίευση των δόσεων ύψους 11,9 δισ. ευρώ (8,3 δισ. ευρώ από την Ευρωζώνη και 3,6 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ).
Πόσα χρήματα ακόμα περιμένει η Ελλάδα, πότε τελειώνει το Μνημόνιο, τι αλλάζει με τα νέα μέτρα και πότε θα είναι η τελευταία αξιολόγηση της τρόικας;
Λόγω της καθυστέρησης της αξιολόγησης (που ξεκίνησε τον Οκτώβριο) και της μη εκταμίευσης κάποιων προηγούμενων δόσεων από ΔΝΤ και ΕΕ έχει δημιουργηθεί μία σύγχυση για το τι περιμένουμε ακόμα από τους δανειστές, διότι είμαστε ένα εξάμηνο πίσω με βάση το χρονοδιάγραμμα.
Συνοπτικά, η συμφωνία της Ελλάδας με το ΔΝΤ είναι μέχρι το 2016, με την ΕΕ μέχρι το 2014, θα πραγματοποιηθεί ακόμα μία επίσκεψη της τρόικας, δανεισμός της χώρας από αγορές και ξεκινούν το καλοκαίρι οι συζητήσεις για το πως θα γίνει βιώσιμο το χρέος και τι πως θα καλυφθεί το κενό του 2015-2016. Η Ελλάδα αναμένεται να καλύψει μόνη της το χρηματοδοτικό κενό του 2014-2015, γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει νέο Μνημόνιο, αλλά ενισχυμένη εποπτεία από την ΕΕ. Η Ελλάδα, όπως και όλα τα μέλη της Ευρωζώνης, θα υποχρεούνται να καταθέτουν 4ετή σχέδια με στόχους και αν δεν υλοποιούνται θα “κόβονται” από τα χρηματοδοτικά Ταμεία της ΕΕ. Όλη η Ευρώπη σε αιώνια εποπτεία...
Αναλυτικά, τα δάνεια που απομένουν θα δοθούν σε δύο δόσεις μετά τον Μάιο και “έρχονται” στην Ελλάδα με την υλοποίηση προαπαιτούμενων μέτρων. Η απόφαση του Ταμείου τοποθετείται στα τέλη Απριλίου ή και αρχές Μαΐου.
Το Μνημόνιο λήγει το δεύτερο τρίμηνο του 2014 για την ΕΕ, επομένως θα υπάρξει μια ακόμη επίσκεψη των δανειστών τον Ιούνιο ή τον Σεπτέμβριο, που θα εξαρτηθεί από τις συζητήσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους. Σχετικά με το χρέος, έχει αποκλειστεί το “κούρεμα”, αλλά προβλέπεται η επιμήκυνση των δανείων (έως και 30 έτη), με μείωση των επιτοκίων τους.
Από την άλλη, η συμφωνία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο λήγει το πρώτο εξάμηνο του 2016 και μένουν ακόμη περίπου 16 δισ. ευρώ, εφόσον τώρα εγκριθούν τα 3,6 δισ. ευρώ.
Σχετικά με το χρηματοδοτικό κενό του 2014 και του 2015 ύψους περίπου 5 δισ. Ευρώ και 6,5 δισ. Ευρώ, αντίστοιχα, έχει συμφωνηθεί να καλυφθεί από την Ελλάδα, που σημαίνει όχι σε νέο Μνημόνιο, αλλά όλα είναι στον αέρα αν ικανοποιηθούν οι στόχοι των ιδιωτικοποιήσεων. Σημειώνεται ότι έσοδα από αποκρατικοποιήσεις ύψους 3,56 δισ. ευρώ αναμένει για το 2014 το υπουργείο Οικονομικών. Η κάλυψη μπορεί να γίνει είτε με εσωτερικό δανεισμό, είτε με δανεισμό της χώρας από τις αγορές, ύψους 2 δισ, ευρώ, περίπου.
Εφόσον, η Ελλάδα καλύψει επιτυχώς τις ανάγκες της δεν θα υπάρξει νέο Μνημόνιο, αλλά ενισχυμένη εποπτεία - επιτήρηση, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, μέχρι να εξοφληθεί το 75% του δανείου. Έτσι και αλλιώς, όλα τα μέλη της Ευρωζώνη θα υποβάλλουν τους προϋπολογισμούς στις Βρυξέλλες, αλλά και τετραετή προγράμματα με δεσμευτικούς στόχους και σε περίπτωση αθέτησης των υποχρεώσεων οι χώρες θα “τιμωρούνται” με τη λιγότερη χρηματοδότηση από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ.
Σχετικά με τα νέα μέτρα, σύμφωνα με την κυβέρνηση δεν θα ληφθούν το 2014 και για το 2015 όλα εξαρτώνται από το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ, δηλαδή 5,6 δισ. ευρώ. Σχετικά με το κοινωνικό μέρισμα, κατευθείαν στον τραπεζικό λογαριασμό χωρίς αίτηση θα κατατεθούν τα 500 ευρώ σε περίπου 900.000 φτωχά νοικοκυριά από το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013. Επίσης, εκτός από τα 20 εκατ. ευρώ που θα διατεθούν για την στήριξη των ανασφάλιστων θα ενισχυθούν και περίπου 200.000 μακροχρόνια άνεργοι οι οποίοι δεν λαμβάνουν ούτε καν το επίδομα των 360 ευρώ από τον ΟΑΕΔ. Ακόμη 20 εκατ. ευρώ θα δοθούν για την προσφορά πολύτιμης αρωγής σε αστέγους και 35 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την ενίσχυση 68.000-70.000 ενστόλων με το εφάπαξ ποσό των 500 ευρώ. Προϋπόθεση για να λάβουν την οικονομική ενίσχυση οι στρατιωτικοί, αξιωματικοί και υπαξιωματικοί στα σώματα ασφαλείας είναι ο μισθός που έλαβαν τον Ιανουάριο του 2014 να μην υπερέβη τα 1500 ευρώ ακαθάριστα χωρίς να υπολογίζονται πενθήμερα και εξαιρέσιμες.
Οι αλλαγές που πέρασαν χθες με τη ψήφιση του πολυνομοσχεδίου συνοπτικά είναι οι εξης:
Τράπεζες
Ανοίγει ο δρόμος για την ταχύτερη επαναιδιωτικοποιήση των συστημικών τραπεζών, καθώς ψηφίστηκε το νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Οι αυξήσεις κεφαλαίου θα πραγματοποιηθούν με όρους αγοράς, η τιμή διάθεσης των μετοχών μπορεί να είναι χαμηλότερη από την τιμή με την οποία τις απέκτησε το ΤΧΣ, οι ιδιώτες επενδυτές έχουν προβάδισμα για την κάλυψη των αυξήσεων, ενώ το Ταμείο μπορεί να αποκτήσει με δημόσια προσφορά τα δικαιώματα αγοράς.
Ξεκινά η αύξηση κεφαλαίου της Eurobank, ύψους 3 δισ. Ευρώ στην τιμή που θα ορίσουν ανεξάρτητοι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι. Αν οι ιδιώτες καλύψουν το σύνολο της αύξησης η συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο της Eurobank θα ανέλθει στο περίπου 75% και του Δημοσίου στο 35%. Το Δημόσιο θα χάσει κατά 5,8 δισ. ευρώ που τοποθέτησε στη Eurobank στο πλαίσιο της προηγούμενης ανακεφαλαιοποίησης.
Φόρος υπεραξίας – Πρόστιμα - Συμψηφισμοί χρεών - Κατασχέσεις
Ανά ακίνητο και όχι ανά ιδιοκτήτη θα ισχύσει το αφορολόγητο όριο των 25.000 ευρώ για το Φόρο Υπεραξίας που θα πληρώνει ο πωλητής. Παράλληλα, προωθούνται δραστικές απαλλαγές ή μειώσεις από το φόρο που αναμένεται να ξεμπλοκάρουν την κτηματαγορά από το τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει ειδικά το τελευταίο τρίμηνο. ( newmoney.gr http://www.newmoney.gr/article/45366/poso-tha-meionetai-me-ta-hronia-o-f...)
-Μειώνεται στα 250 ευρώ από 1.000 ευρώ το πρόστιμο που προβλέπεται για τους επιτηδευματίες και τις επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βιβλία.
-Μειώνεται στα 500 ευρώ από 2.500 ευρώ το πρόστιμο που επιβάλλεται σε όσους τηρούν διπλογραφικά βιβλία.
-Για τις αποδείξεις που δεν εκδίδονται, θα καθιερωθεί πλαφόν στο ύψος του προστίμου, το οποίο θα οριστεί στις 30.000 ευρώ.
Παρέχεται δυνατότητα συμψηφισμού απαιτήσεων των πολιτών από όλο τον δημόσιο τομέα με οφειλές τους προς όλο τον δημόσιο τομέα. Αυτό σημαίνει ότι θα συμψηφίζονται πάσης φύσεως απαιτήσεις φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων από υπουργεία, ασφαλιστικά ταμεία, νοσοκομεία, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και δήμους με οφειλές φόρων και ασφαλιστικών εισφορών.
Αυξάνεται το ακατάσχετο όριο μισθών και συντάξεων από τα 1.000 στα 1.500€ τον μήνα, ενώ καταργούνται οι κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων για οφειλές προς το Δημόσιο μέχρι 500 ευρώ.
Σε ό,τι αφορά στα αποθεματικά εταιρειών από Sale and Lease Back παραμένουν αφορολόγητα για ισολογισμούς που κλείνουν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2014, ενώ από 1 Ιανουαρίου 2015 η υπεραξία που αποκτάται φορολογείται ως έσοδο σύμφωνα με όσα ισχύουν στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα. απαλλάσσονται από το φόρο υπεραξίας (ανέρχεται σε 15% επί των κερδών) των μετόχων εισηγμένων εταιριών που κατέχουν ποσοστό μικρότερο του 0,5% του συνολικού αριθμού μετοχών μιας εταιρείας.
Παράλληλα, φόρος υπεραξίας θα επιβάλλεται μόνον σε όσους απέκτησαν μετοχές (ομόλογα, παράγωγα κ.α) μετά την 1/1/2009. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ο φόρος θα επιβάλλεται μόνο σε όσους συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο μιας εταιρείας με ποσοστό τουλάχιστον 0,5% και οι μετοχές αυτές έχουν αποκτηθεί από την 1 Ιανουαρίου του 2009 και έπειτα.
Κάθε τρίμηνο θα υποβάλλουν φέτος οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις τις συγκεντρωτικές καταστάσεις πελατών προμηθευτών, δηλαδή τα τιμολόγια για τα έσοδα και τις δαπάνες τους σύμφωνα με εγκύκλιο του γενικού γραμματέα Δημοσίων Εσόδων Χάρη Θεοχάρη. Οι καταστάσεις για το πρώτο τρίμηνο του 2014 (Ιανουαρίου - Μαρτίου) θα πρέπει να υποβληθούν μέχρι τις 2 Ιουνίου.
Τέλος, από το δεύτερο εξάμηνο του 2014, ο λογαριασμός της ΔΕΗ δεν θα έχει πλέον χαράτσι, αλλά τον φόρο θα τον πληρώνουμε μέσω εφορίας, ωστόσο θα είναι μειωμένος.
Αλλαγές στην αγορά
Μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων και τιμών στο γάλα και μεγαλύτερη διάρκεια. Πλέον, ο καταναλωτής μπορεί να προμηθευτεί ψωμί και από άλλα καταστήματα εκτός από τους φούρνους, τα πρατήρια άρτου και τα σούπερ μάρκετ. Επίσης, καταργούνται τα προκαθορισμένα βάρη στο ψωμί, η τιμή θα είναι ανά κιλό και τα προϊόντα θα ζυγίζονται.
Θα υπάρχει δυνατότητα συστέγασης φαρμακείου με άλλου τύπου κατάστημα, που σημαίνει ότι τα φαρμακεία θα μπουν εντός των σούπερ μάρκετ και αναμένεται τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα να είναι φθηνότερα.
Τα καταστήματα θα είναι περισσότερες Κυριακές τον χρόνο ανοιχτά, ενώ προσφορές θα γίνονται όλο τον χρόνο, αφού θα καταργηθούν οι χρονικοί περιορισμοί, ενώ αναμένεται να πέσουν οι τιμές στα στα βιβλία με την κατάργηση της ενιαίας τιμής.
Συντάξεις
Μείωση συντάξεων θα φέρει η κατάργηση της δυνατότητας των ασφαλιστικών ταμείων να εισπράττουν απευθείας τουλάχιστον 24 κοινωνικούς πόρους και οι αναμενόμενες μειώσεις δεν αφορούν μόνο τις επικουρικές συντάξεις (όπου θα ενεργοποιείται ρήτρα κάθε φορά που θα διαπιστώνεται με ετήσια αναλογιστική μελέτη ότι αυξάνεται το έλλειμμα) αλλά και τα Ταμεία κύριας σύνταξης. Ειδικότερα, από την 1η Ιουλίου θα εφαρμόζεται μεικτό σύστημα για τον υπολογισμό των συντάξεων στο μεγάλο επικουρικό του ιδιωτικού τομέα. Με άλλη διάταξη καταργείται ο Οργανισμός Περίθαλψης Ασφαλισμένων του Δημοσίου (ΟΠΑΔ) και εντάσσεται στο ΙΚΑ – ΕΤΑΜ και όλοι οι υπάλληλοι του ΟΠΑΔ με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου εντάσσονται στο ΙΚΑ.
Εισφορές
Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών του ΙΚΑ σχεδιάζει να προχωρήσει η κυβέρνηση και καταργεί τις εισφορές υπέρ του Διανεμητικού Λογαριασμού Οικογενειακών Επιδομάτων Μισθωτών (ΔΛΟΕΜ του ΟΑΕΔ) που επιβαρύνουν, με μηνιαία παρακράτηση 2% επί του μισθού, όλους τους εργαζομένους και τους εργοδότες του ιδιωτικού τομέα.
Κρίσιμες ημερομηνίες
Μέχρι τον Ιούνιο τα γεγονότα που θα καθορίσουν την πορεία της ελληνικής αγοράς, αλλά και των επενδυτών είναι τα παρακάτω:
-4 Απριλίου πιθανή αναβάθμιση από Moody's
-20-21 Απριλίου η Eurostat θα εγκρίνει ή όχι τα στοιχεία για το πρωτογενές πλεόνασμα.
-18 Μαΐου θα ξεκινήσει η ψηφοφορία για τον πρώτο γύρο των δημοτικών-περιφερειακών εκλογών.-25 Μαΐου έναρξη της περιόδου των ευρωκλογών και παράλληλα διεξάγεται ο δεύτερο γύρος των δημοτικών-περιφερειακών εκλογών.
-19 Ιουνίου διεξάγεται η συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, όπου θεωρητικά θα συζητηθεί το θέμα της ενδεχόμενης νέας χρηματοδότησης της Ελλάδας από τους μέχρι τώρα δανειστές μας...
-26 Ιουνίου παραδίδει η Ελλάδα την προεδρία της ΕΕ
Μετά ξεκινά ένα καυτό καλοκαίρι με επίκεντρο τις συζητήσεις για το ελληνικό χρέος και ελπίζουμε να μην φάμε... μπουγέλο το φθινόπωρο.