Τι είναι ο αιμορραγικός πυρετός Ebola;

Τι είναι ο αιμορραγικός πυρετός Ebola;

Ο αιμορραγικός πυρετός Ebola είναι μια σπάνια, σοβαρή, συχνά θανατηφόρα ιογενής λοίμωξη. Η νόσος προσβάλλει ανθρώπους και αλλά πρωτεύοντα θηλαστικά (π.χ. πιθήκους, γορίλες, χιμπατζήδες). Ο ιός εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1976, σε ένα χωριό κοντά στον ποταμό Ebola στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και συγχρόνως στο Σουδάν. Η προέλευση του ιού είναι άγνωστη, ωστόσο αποθήκη του ιού στη φύση θεωρούνται ορισμένα είδη φρουτοφάγων νυχτερίδων που ενδημούν στην Αφρική.

Πώς μεταδίδεται;

Ο ιός Ebola μεταδίδεται από άτομο σε άτομο, με την άμεση επαφή (μέσω αμυχών του δέρματος ή βλεννογόνων) με αίμα, εκκρίσεις, όργανα, ιστούς, ή άλλα σωματικά υγρά (π.χ. σάλιο, ούρα, κόπρανα, σπέρμα κλπ.) μολυσμένων ατόμων, νεκρών ή ζωντανών, καθώς και με την έμμεση επαφή με αντικείμενα (όπως ρούχα, σεντόνια, χρησιμοποιημένες βελόνες) που έχουν μολυνθεί από σωματικά υγρά ασθενών. Στους τρόπους μετάδοσης περιλαμβάνεται και η χωρίς προφυλάξεις σεξουαλική επαφή με ασθενείς, έως και εφτά εβδομάδες (περίπου 2 μήνες) μετά την ανάρρωσή τους. Η μετάδοση στο περιβάλλον του νοσοκομείου Είναι συχνή, με την έκθεση επαγγελματιών υγείας και άλλων ατόμων που φροντίζουν ασθενείς χωρίς να λαμβάνουν τις απαραίτητες προφυλάξεις. Οι ασθενείς θεωρούνται μολυσματικοί από τη στιγμή που παρουσιάζουν συμπτώματα.

Η ασθένεια μεταδίδεται, επίσης, μέσω της άμεσης επαφής με αίμα και άλλα σωματικά υγρά από μολυσμένα άγρια ζώα, νεκρά ή ζωντανά, όπως π.χ. πιθήκους, γορίλες, αντιλόπες και νυχτερίδες.

Μεταδίδεται με τον αέρα ο ιός;

Ο ιός Ebola δεν μεταδίδεται μέσω του αέρα, όπως η γρίπη ή η φυματίωση.

Από τη στιγμή που θα μολυνθώ σε πόσο χρόνο θα εκδηλώσω τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα εκδηλώνονται από 2 έως και 21 ημέρες μετά την έκθεση στον ιό, συνήθως μέσα σε 8-10 ημέρες.

Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου;

Η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί ξαφνικά με πυρετό, έντονους μυϊκούς πόνους, αίσθηση αδυναμίας, πονοκέφαλο και πονόλαιμο. Το επόμενο στάδιο της ασθένειας περιλαμβάνει έμετο, ναυτία, διάρροια, ανορεξία, κοιλιακό πόνο, εξάνθημα και δυσλειτουργία του ήπατος και των νεφρών. Μερικοί ασθενείς εμφανίζουν, επίσης, αιμορραγικές εκδηλώσεις εσωτερικών και εξωτερικών οργάνων (π.χ. αιμορραγίες από τη μύτη, τα ούλα, το δέρμα (π.χ. μελανιές), αίμα στα εμέσματα ή/και στα κόπρανα, αιμορραγίες στο σημείο ενέσεων) και πολυοργανική ανεπάρκεια. Η θνητότητα της νόσου κυμαίνεται από 25% έως 90%, ανάλογα με το είδος του ιού.

Υπάρχει θεραπεία ή εμβόλιο για τον ιό Ebola;

Δεν υπάρχει ειδικό εμβόλιο ή θεραπεία για αυτή την ασθένεια. Η θεραπεία είναι υποστηρικτική και συμπτωματική.

Ποιός είναι ο κίνδυνος να μολυνθώ από τον ιό Ebola και πως μπορώ να προφυλαχθώ;

Ακόμα και αν ζείτε ή έχετε ταξιδέψει σε περιοχές που έχουν πληγεί στην τρέχουσα επιδημία στη Δυτική Αφρική¹, ο κίνδυνος μόλυνσης από τον ιό Ebola είναι εξαιρετικά χαμηλός, εκτός εάν έχετε εκτεθεί σε αίμα ή σε άλλα σωματικά υγρά ενός νεκρού ή ζωντανού μολυσμένου ατόμου ή ζώου.

Η συνήθης κοινωνική επαφή σε δημόσιους χώρους με άτομα που δεν φαίνεται να είναι άρρωστα δεν ενέχει κίνδυνο μετάδοσης του ιού Ebola. Δεν κινδυνεύετε να μολυνθείτε με τον ιό Ebola ανταλλάσσοντας χρήματα ή αγαθά ή κολυμπώντας σε πισίνα. Ο ιός Ebola δεν μεταδίδεται με το τσίμπημα κουνουπιών .

Ο ιός Ebola σκοτώνεται εύκολα με καλό πλύσιμο με σαπούνι, χλωρίνη (αραίωση 1:10), τα συνήθη αντισηπτικά / απολυμαντικά ή το στέγνωμα κάτω από τον ήλιο. Το πλύσιμο των ρούχων που έχουν μολυνθεί με βιολογικά υγρά σε πλυντήριο με απορρυπαντικό σε υψηλή θερμοκρασία μπορεί να εξουδετερώσει τον ιό Ebola. Ο ιός δεν επιζεί για μεγάλο χρονικό διάστημα σε επιφάνειες που είναι εκτεθειμένες στον ήλιο ή έχουν στεγνώσει.

Έχω ταξιδέψει πρόσφατα σε χώρα¹ όπου παρουσιάσθηκαν κρούσματα της νόσου. Τι πρέπει να προσέξω;  

Ο κίνδυνος να έχετε εκτεθεί στον ιό Ebola είναι εξαιρετικά χαμηλός. Ωστόσο:

Σε περίπτωση που

·       εμφανίσετε πυρετό, ανεξήγητο αίσθημα κόπωσης, πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις, διάρροια ή άλλα σοβαρά συμπτώματα μετά την επιστροφή σας από τις χώρες/περιοχές που αναφέρουν κρούσματα¹,  Ή

·       έχετε εκτεθεί άμεσα σε σωματικά υγρά νεκρού ή ζωντανού μολυσμένου ατόμου ή ζώου, καθώς και αν είχατε χωρίς προφυλάξεις σεξουαλική επαφή με ασθενή που έχει αναρρώσει από αιμορραγικό πυρετό:

ü        Αναζητείστε αμέσως ιατρική εκτίμηση και φροντίδα, αναφέροντας το ιστορικό των ταξιδιών σας. Τονίζουμε ότι τα συμπτώματα αυτά μπορεί να οφείλονται σε άλλη ασθένεια, όπως π.χ. η ελονοσία, η οποία απαιτεί άμεση διάγνωση και θεραπεία.

ü        Πριν την επίσκεψή σας σε υπηρεσία υγείας επικοινωνήστε τηλεφωνικά με το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. (τηλ. 210-5212054). Θα χρειαστεί να απαντήσετε σε λίγες ερωτήσεις που θα μας βοηθήσουν να αξιολογήσουμε τον κίνδυνο που διατρέχετε και θα σας δοθούν οδηγίες που να απευθυνθείτε, ενώ παράλληλα θα ειδοποιηθεί το ιατρικό προσωπικό να λάβει τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης.

Βιβλιογραφία

·         http://ec.europa.eu/health/preparedness_response/docs/ebola_infotravellers2014_el.pdf

·         http://www.cdc.gov/vhf/ebola/resources/pdfs/Ebola-FactSheet.pdf

·         http://www.who.int/csr/disease/ebola/faq-ebola/en/

·         http://www.phac-aspc.gc.ca/lab-bio/res/psds-ftss/ebola-eng.php

¹Οι χώρες με τρέχουσα επιδημία αιμορραγικού πυρετού από ιό Ebola (μέχρι και 07/08/2014) είναι: η Γουινέα, η Λιβερία, η Σιέρα Λεόνε και η Νιγηρία. Πρόκειται για τη  μεγαλύτερη επιδημία της νόσου μέχρι σήμερα. Καθώς η επιδημία εξελίσσεται, οι χώρες ενδέχεται να τροποποιηθούν.

   Επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με τη νόσο: http://www.who.int/csr/disease/ebola/en/, και  www.keelpno.gr.