ENOP: Ο ρόλος των πολιτικών ινστιτούτων

Τρίτη, 21 Οκτωβρίου 2014 

Δελτίο Τύπου

Μια μεγάλη συνάντηση των ευρωπαϊκών πολιτικών ινστιτούτων στην οποία παρουσιάστηκε η άποψη των πολιτών για την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διοργάνωσε  χθες το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής σε συνεργασία με το European Network of Political Foundations (ENOP).

Η εκδήλωση με τίτλο «Η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης: Ο ρόλος των πολιτικών ινστιτούτων» πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή εκπροσώπων από 69 ινστιτούτα από 25 χώρες της ΕΕ, και μεγάλη παρουσία κοινού στο Crowne Plaza.

Στον εναρκτήριο χαιρετισμό η Πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοκρατίας, κυρία Ρόδη Κράτσα ανέφερε: «Η κρίση που ζούμε σήμερα στην  Ευρώπη είναι ένας ιστορικός κύκλος οικονομικής, πολιτικής και γεωπολιτικής μεταμόρφωσης. Αναδείχτηκε η δυσλειτουργία του απορρυθμισμένου χρηματοπιστωτικού συστήματος της απορρυθμισμένης παγκοσμιοποίησης, αναδείχτηκαν οι συνέπειες της οικονομικής ανισότητας στη ζήτηση και στην Ευρωπαϊκή Ένωση βέβαια οι συνέπειες των αρχιτεκτονικών αδυναμιών της νομισματικής ένωσης και της ενοποίησης.

Σήμερα, η Ευρώπη, τα κράτη της, οι πολίτες, έχουν μπροστά τους τη μεγάλη πρόκληση αυτής της μεταμόρφωσης. Είναι επείγουσα η δημιουργία δομών και μηχανισμών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για την προσαρμογή στα νέα παγκόσμια δεδομένα. Αυτή η διαδικασία δεν μπορεί να συντελεστεί σε εθνικό επίπεδο. Γι ‘αυτό πρέπει να σταματήσει «ο διάλογος κουφών» μεταξύ Βορρά και Νότου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρέπει να βρούμε τους κοινούς στόχους και τον κοινό βηματισμό με πολιτική ενοποίηση για μια νέα εποχή ανάπτυξης, συνοχής και επιρροής». 

Ο κύριος Anthony Allen, Διευθυντής Ερευνών της εταιρεία TNS Opinion, η οποία υλοποιεί την έρευνα του Ευρωβαρόμετρου παρουσίασε τα τελευταία στοιχεία της πανευρωπαϊκής έρευνας.

Σύμφωνα με αυτά:

Η πλειοψηφία των πολιτών (60%) αισθάνεται ότι η δημοκρατία ως αρχή εκφράζει την Ε.Ε. Παρά ταύτα ένα σημαντικό ποσοστό (43%) εκφράζει επιφυλάξεις για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία στην Ευρώπη.

Το 35% εμφανίζεται θετικό απέναντι στην ΕΕ και το 25% αρνητικό (από 29% τον περασμένο χρόνο). Ωστόσο έχει σημασία ότι ουδέτερο απέναντι στην Ε.Ε. δηλώνει το μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτών (38%). Η συνολική εμπιστοσύνη στην Ε.Ε. φτάνει στο 31% (37% στο Ευρωκοινοβούλιο, 32% στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και 31% στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα).

Η έλλειψη γνώσης των πολιτών για την Ε.Ε είναι ιδιαίτερα σημαντική, δεδομένου ότι το 73% δηλώνει ότι δεν γνωρίζει αρκετά για την Ε.Ε. 

Μεγάλη μείωση καταγράφει το ποσοστό των πολιτών που αισθάνεται ότι δεν ακούγεται η φωνή του στην ΕΕ (από 67% πριν από ένα χρόνο σε 52%). Αντίστοιχα το ποσοστό των πολιτών που αισθάνεται ότι η φωνή τους είναι ισχυρή στην Ευρώπη φτάνει πλέον το 42% (από 28% πριν από ένα χρόνο).

Από πρόσφατη ποιοτική έρευνα της TNS προκύπτει ότι οι πολίτες εισπράττουν συστηματικά αρνητική δημοσιότητα για την Ε.Ε. γεγονός που τους οδηγεί σε σύγχυση και τελικά στην απάθεια.

Με λίγα λόγια αισθάνονται ότι οι εξελίξεις στην Ευρώπη δεν τους αφορούν.

Παρά ταύτα το αισιόδοξο μήνυμα είναι ότι οι πολίτες αισθάνονται ότι τα καλύτερα έρχονται για την Ευρώπη (47% έναντι 44%), αντιστρέφοντας τη σχετική τάση που υπήρχε ήδη το 2009.

Τέλος, οι περισσότεροι (56%) θεωρούν ότι είναι καλύτερα εντός της ΕΕ παρά εκτός. Μάλιστα όσοι θεωρούν θετική την έξοδο από την Ε.Ε. μειώθηκαν από 33% σε 31% σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα.

Συμπερασματικά, ο κύριος Allen κατέληξε «η καλύτερη πληροφόρηση μπορεί να ενισχύσει τη συμμετοχή των πολιτών. Οι πολίτες πρέπει να μάθουν τα «καλά νέα» της Ευρώπης και να αισθανθούν περισσότερο συμμέτοχοι στο ευρωπαϊκό εγχείρημα».

Η Συντονίστρια του European Network of Political Foundations, κυρία Αndrea Οstheimer, επισήμανε ότι «οι ευρωεκλογές ανέδειξαν μια επιφυλακτικότητα των πολιτών απέναντι στην κοινή πορεία της Ευρώπης. Ακόμα και στη Γερμανία, η άποψη αυτή εκφράσθηκε με την ψήφο σε κόμματα απόλυτα εχθρικά προς την Ε.Ε. Η άγνοια των πολιτών για την Ευρώπη και η λανθασμένη ενημέρωση τους έχει διαδραματίσει ένα σημαντικό ρόλο. Γι αυτό σήμερα τα Ινστιτούτα έχουν την ευθύνη να αποτελέσουν τα «μέσα» εξοικείωσης των πολιτών με τους σύνθετους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Οφείλουμε να εστιάσουμε σε όσους είναι ουδέτεροι και παραμένουν αμέτοχοι στην πολιτική διαδικασία. Να τους ενεργοποιήσουμε. Να αξιοποιήσουμε νέα μέσα και τεχνολογίες εστιάζοντας την προσέγγιση μας στους νέους. Να τους εξηγήσουμε ποια θα ήταν το κόστος του να μην έχουμε την ΕΕ. Διότι φυσικά έχουμε συνηθίσει την ύπαρξη της Ε.Ε., αλλά τι θα συνέβαινε αν δεν υπήρχε;».

Ο Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής & Εξωτερικής Πολιτικής, κύριος Θάνος Ντόκος εκτίμησε ότι για τη αντίληψη των πολιτών ως προς την ΕΕ είναι «διαχρονική η ευθύνη των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Το κυριότερο σφάλμα μας ήταν ο εφησυχασμός. Θεωρήσαμε τις επιτυχίες ως αυτονόητες και δεδομένες. Δεν τις προβάλλαμε όπως θα έπρεπε. Ιδιαίτερα προς τις νέες γενιές που δεν έζησαν την Ευρώπη του Α’ και Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ήμασταν και σε ένα βαθμό θύματα της επιτυχίας μας. Η αισιοδοξία μας μετά τα σημαντικά βήματα του παρελθόντος, για παράδειγμα το Μάαστριχτ, η Λισαβόνα, μας έκαναν να θέσουμε τον πήχη πολύ ψηλά και να υποτιμήσουμε τις δυσκολίες του ευρωπαϊκού εγχειρήματος».

Για την αλλαγή της σημερινής εικόνας «η πρώτη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η νέα γενιά. Σε λίγα χρόνια θα πάρει τη τύχη της Ευρώπης στα χέρια της και θα πρέπει να είναι σωστά ενημερωμένη και προετοιμασμένη. Χρειάζεται υπεύθυνη ενημέρωση για τις παγκόσμιες αλλαγές και προκλήσεις για την ασφάλεια και ευημερία της Ευρώπης για να συνειδητοποιήσουμε ότι (α) ούτε η ασφάλεια, ούτε η ευημερία μας είναι εγγυημένες και πάντως δεν εξασφαλίζονται με κάποιο αυτόματο πιλότο και χωρίς προσπάθεια από μέρους μας (β) μεμονωμένα ευρωπαϊκά κράτη έχουν περιορισμένη παγκόσμια επιρροή».

Ο συντονιστής της εκδήλωσης, κύριος Arnold Kammel, Διευθυντής Διεθνών Σχέσεων, του Αυστριακού ινστιτούτου Political Academy τόνισε κλείνοντας ότι τα πολιτικά ινστιτούτα ξεκινούν από την Αθήνα μια πανευρωπαϊκή συζήτηση για την προώθηση της ευρωπαϊκής ιδέας. Πρόκειται για μια συζήτηση που αναζητά ρεαλιστικές απαντήσεις στο σημαντικό ερώτημα «πώς μπορούμε να ευαισθητοποιήσουμε περισσότερο τους Ευρωπαίους πολίτες, να τους ενημερώσουμε και να τους κάνουμε συνειδητούς κοινωνούς των κοινών μας αξιών που διαχωρίζουν από το παρελθόν;».

Σήμερα συνεδριάζει στην Αθήνα η ετήσια Γενική Συνέλευση του ΕΝΟΡ για πρώτη φορά εκτός της έδρας του Δικτύου στις Βρυξέλλες.