Ευρωπαϊκή Ένωση και Ελλάδα γυρίζουν την πλάτη στους πρόσφυγες που φθάνουν στα ελληνικά νησιά
Αθήνα, 3 Δεκεμβρίου 2014 - Χιλιάδες πρόσφυγες που φθάνουν στις ακτές των νησιών του Αιγαίου στην Ελλάδα έρχονται αντιμέτωποι με ένα δυσλειτουργικό σύστημα υποδοχής και απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης, σύμφωνα με τη διεθνή ιατρική ανθρωπιστική οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα (Médecins Sans Frontières /MSF). Η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) πρέπει επειγόντως να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων, των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο και να τους προσφέρουν επαρκή ιατρική βοήθεια και προστασία.
Σύμφωνα με τις Αρχές, φέτος περισσότεροι από 14.000 άνθρωποι έχουν πραγματοποιήσει το επικίνδυνο ταξίδι σε μικρές βάρκες, διασχίζοντας το Αιγαίο από την Τουρκία στα Δωδεκάνησα για να αναζητήσουν προστασία. Μάλιστα το 90% αυτών προέρχονται από την εμπόλεμη Συρία. Με ελάχιστες κατάλληλες εγκαταστάσεις για τη φιλοξενία τους, πολλοί πρόσφυγες αναγκάζονται να κοιμηθούν ακόμα και έξω στο κρύο και τη βροχή ή συνωστισμένοι σε κελιά αστυνομικών τμημάτων, ενώ περιμένουν να μεταβούν στην ηπειρωτική χώρα.
«Κατά τους τελευταίους τέσσερις μήνες, δεν έχουμε δει πραγματική βούληση για βελτίωση του συστήματος υποδοχής», αναφέρει ο Κώστας Γεωργακάς, συντονιστής της δράσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στα Δωδεκάνησα. «Δεν παρέχεται κανένας ιατρικός έλεγχος κατά την άφιξη και το πιο σημαντικό, είναι ότι ευάλωτα άτομα παραμελούνται. Πρόσφατα, μια ομάδα γιατρών από το Υπουργείο Υγείας στάλθηκε με σκοπό να κάνει ιατρικούς ελέγχους για τον Έμπολα, παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι πρόσφυγες προέρχονται από τη Συρία και το Αφγανιστάν και όχι από τη Δυτική Αφρική. Ενώ, εκείνοι που υποφέρουν από καρδιαγγειακά προβλήματα ή διαβήτη δεν λαμβάνουν καμία φροντίδα».
Οι ελληνικές Αρχές έχουν την ευθύνη να αναγνωρίσουν τις ευάλωτες ομάδες όπως είναι τα θύματα πολέμου ή οι ανήλικοι και να τους παρέχουν την απαραίτητη φροντίδα. Παρόλα αυτά, εξαιτίας της έλλειψης πόρων και της πολιτικής βούλησης, ελάχιστα έχουν γίνει προς αυτή την κατεύθυνση.
«Έχουμε δει τον απαράδεκτο συνωστισμό 53 ανθρώπων σε ένα κελί που προορίζεται για 6», σημειώνει ο κ. Γεωργακάς. «Οι συνθήκες αυτές είναι αφόρητες ακόμη και για μια νύχτα, ειδικά για ανθρώπους που ήδη υποφέρουν σωματικά και ψυχολογικά καθώς έχουν εγκαταλείψει τη χώρα τους εξαιτίας του πολέμου. Αυτά που τους παρέχονται μετά από ένα τέτοιο εξαντλητικό ταξίδι δεν είναι μόνο ντροπιαστικά αλλά θέτουν σε κίνδυνο την υγεία τους».
Ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες που προκύπτουν ως αποτέλεσμα των άθλιων συνθηκών υποδοχής, μια ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχει υλοποιήσει δύο προγράμματα επείγουσας παρέμβασης στα Δωδεκάνησα από τα τέλη Αυγούστου. Στο διάστημα αυτό, η ομάδα έχει προσφέρει ιατρική περίθαλψη σε περισσότερους από 350 πρόσφυγες, ενώ έχει διανείμει περισσότερα από 3.000 κιτ με είδη πρώτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων υπνόσακων, σαπουνιών και άλλων ειδών υγιεινής.
Ασθενείς έχουν, επίσης, επισημάνει στις ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα ότι παρεμποδίστηκαν να φτάσουν στην Ελλάδα ή επαναπροωθήθηκαν στην Τουρκία πριν φθάσουν στις ελληνικές ακτές. Η Ελλάδα έχει την υποχρέωση να σέβεται και να τιμάει τα θεμελιώδη δικαιώματα όλων των προσώπων που υπάγονται στη δικαιοδοσία της, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Τα κράτη πρέπει ανά πάσα στιγμή, να εγγυώνται τη μη επαναπροώθηση των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο από τα εδάφη και τα ύδατά τους, και να εξασφαλίσουν ότι οι άνθρωποι αυτοί λαμβάνουν αξιοπρεπή μεταχείριση κατά την άφιξή τους, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε μια αποτελεσματική και δίκαιη διαδικασία ασύλου.
«Η Ελλάδα έκλεισε τα χερσαία σύνορα και τώρα πρέπει να ανταποκριθεί στη ροή των προσφύγων που φθάνουν στα νησιά του Αιγαίου με την αξιοπρέπεια και τον σεβασμό που αυτοί οι άνθρωποι αξίζουν», δηλώνει ο Manu Moncada, συντονιστής προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για τη μετανάστευση. «Οι υψηλοί φράχτες και οι απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης στα νησιά δεν θα αποτρέψουν τους απελπισμένους, οι οποίοι θα αναγκαστούν να ακολουθήσουν ολοένα και πιο επικίνδυνες διαδρομές σε αναζήτηση ασφάλειας, με πολλούς να χάνουν ακόμα και τη ζωή τους κατά τη διαδικασία».