Λεωνίδας Αναγνωστόπουλος
Καρδιολόγος, FESC
τ. Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Φθιώτιδας
Η Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 29 Σεπτεμβρίου και είναι μια ευκαιρία για τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να πάρουν μέρος στη μεγαλύτερη παρέμβαση έναντι των καρδιαγγειακών παθήσεων.
 |
| Λεωνίδας Αναγνωστόπουλος - Καρδιολόγος, FESC τ. Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Φθιώτιδας |
''Πόσο υγιεινό για την καρδιά μας είναι το περιβάλλον μας;''
Με την προϋπόθεση ότι ο καθένας έχει την ευκαιρία να κάνει σωστές επιλογές για την υγεία του στον χώρο που ζεί και εργάζεται, η Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς δίνει το μήνυμα να μειώσουμε τον καρδιαγγειακό κίνδυνο ενθαρρύνοντας την δημιουργία συνθηκών για υγιή καρδιά σε όλους τους ανθρώπους γύρω μας.
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν μια από τις κύριες αιτίες θνησιμότητας στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς εκτιμάται ότι ένας στους τρεις θανάτους παγκοσμίως οφείλεται σε καρδιακή νόσο και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Η καρδιαγγειακή νόσος παραμένει η κύρια αιτία θνησιμότητας στον κόσμο, ενώ τα καρδιαγγειακά νοσήματα στερούν κάθε χρόνο τη ζωή σε περίπου 20 εκατομμύρια ανθρώπους.
Εκτιμάται ότι μέχρι το 2025 οι θάνατοι από τις παθήσεις της καρδιάς θα ξεπερνούν τα 25 εκατομμύρια ετησίως.
Στατιστικά, περίπου το 30% των θανάτων παγκοσμίως οφείλονται ή σχετίζονται άμεσα με τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Στη δε Ευρώπη των 28, τα καρδιαγγειακά επεισόδια ευθύνονται για το 42% του συνόλου των θανάτων.
Με απόλυτους αριθμούς, το πρόβλημα γίνεται εντονότερα αντιληπτό στην πραγματική του διάσταση: Κάθε 4 δευτερόλεπτα σημειώνεται μια καρδιακή προσβολή. Κάθε 5 δευτερόλεπτα ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
Οι καρδιαγγειακές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων των εγκεφαλικών επεισοδίων, επηρεάζουν όλες τις ηλικίες, άνδρες και γυναίκες, όλες τις κοινωνικές ομάδες και είναι επιτακτική η ανάγκη για συστηματική εξάλειψη των παραγόντων κινδύνου που οδηγούν σε αυτές.
Για την προστασία της καρδιάς συστήνεται αλλαγή στον τρόπο ζωής και διατροφής.
Συγκεκριμένα, συστήνεται, μεταξύ άλλων, σωματική δραστηριότητα, περιορισμός της πρόσληψης αλατιού, λιπαρών τροφών και αλκοόλης, αποφυγή του καπνίσματος, και τακτικός έλεγχος ως μέτρο πρόληψης της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης και των επιπέδων γλυκόζης.
Η προσοχή, επίσης, θα πρέπει να στραφεί και στην διαμόρφωση υγιεινών συνθηκών στο περιβάλλον του σπιτιού, του σχολείου, της εργασίας, της κοινότητας, καθώς και σε εθνικό επίπεδο, κάνοντας εισηγήσεις για μικρές, αλλά πολύ σημαντικές αλλαγές που μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.
Σημαντική επίσης θεωρείται και η έγκαιρη και ταχεία αντιμετώπιση σε περίπτωση που διαγνωστεί κάποιο πρόβλημα.
Πέραν αυτών σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας στο Λονδίνο, αναφέρεται ότι εκτός από τους γνωστούς μέχρι σήμερα παράγοντες κινδύνου για την πρόκληση καρδιαγγειακών νοσημάτων, σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης η μόλυνση του περιβάλλοντος, το κρύο και ο θόρυβος.
Η αυξημένη ρύπανση και οι καιρικές συνθήκες επηρεάζουν την πορεία των ασθενών μετά από μια καρδιακή προσβολή. Η επίδραση τους είναι αισθητή.
Ο καιρός για παράδειγμα έχει άμεση σχέση με τις καρδιαγγειακές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων των οξέων στεφανιαίων συνδρόμων.
Επιπλέον, σύμφωνα με τις μελέτες που έγιναν, εκτός από τις καιρικές συνθήκες παίζει τελικά μεγάλο ρόλο και η αυξημένη ρύπανση της περιοχής που μένουμε.
Στις πιθανές εξηγήσεις που δίνονται φαίνεται ότι οι ατμοσφαιρικοί ρύποι, όπως είναι το μονοξείδιο του άνθρακα, δεσμεύονται μέσω της αιμοσφαιρίνης και πιθανότατα να επηρεάζουν αρνητικά τη μεταφορά του οξυγόνου στο αίμα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει υποξία και να οδηγήσει σε χειρότερη κλινική κατάσταση και λιγότερο επιτυχημένη θεραπεία.
Μέτρα δεν πρέπει να λαμβάνονται μόνο σε ατομικό επίπεδο, αλλά και σε κοινωνικό. Η παιδεία είναι σε όλους τους τομείς ο πυρήνας των αλλαγών, αφού εκτός από την προσφορά μάθησης συμβάλει στην διαμόρφωση αξιών, συμπεριφορών και στάσεων ζωής.
Τα Υπουργεία Υγείας και Παιδείας θα πρέπει να προωθήσουν προληπτικές δράσεις κατά του καπνίσματος και προγράμματα αγωγής υγείας που να στοχεύουν στην προστασία της δημόσιας υγείας και την ενημέρωση των γονέων και των νέων γύρω από το θέμα των καρδιαγγειακών νοσημάτων, τα μέτρα πρόληψης, καθώς και στη διαμόρφωση συμπεριφορών που σχετίζονται με τους παράγοντες κινδύνου.
Σύμφωνα με στατιστικές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η εφαρμογή των οδηγιών αυτών μπορεί να ελαττώσει τη συχνότητα των καρδιαγγειακών παθήσεων κατά 50-70%.
Παράλληλα, πολιτεία, παιδεία, ιατρική κοινότητα, θα πρέπει να συνεργαστούν, ώστε να προωθηθούν δράσεις που θα στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση όλων, την πρόληψη και την αποτροπή των παραγόντων κινδύνου ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες, και στην προώθηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής που να διασφαλίζει καλύτερη ποιότητα ζωής για όλους, μικρούς και μεγάλους, και μια γερή καρδιά.
Η σοφή έκφραση του Ιπποκράτη «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαµβάνειν» προϋποθέτει ενημέρωση, διαφώτιση, επιμόρφωση αλλά και εγρήγορση και ευαισθησία από όλους.