Μια αναγκαία απάντηση στα σχόλια
σχετικά με την τύχη της Γέφυρας
στο Καστρί του Δήμου
Μακρακώμης
του Στέφανου
Σταμέλλου*
Αρκετά σχόλια, είναι γεγονός,
αναρτήθηκαν ή ακούστηκαν σχετικά με την τύχη της γέφυρας του Παλιουρίου στο
Καστρί Δυτικής Φθιώτιδας. Ελπίζαμε σε μια επίσημη απάντηση της Περιφέρειας ή
ακόμα και του μελετητή. Δεν είναι σωστό κατά την άποψή μας να «τηρεί σιγή
ιχθύος» η Περιφέρεια, αλλά έπρεπε να απαντήσει με στοιχεία για την υπόθεση. Το
μόνο που έχουμε να πούμε είναι «η σιωπή της προς απάντηση». Λένε κάποιοι επίσης,
«καλά τα ανέξοδα σχόλια για την κατεδάφιση των ιστορικών μνημείων, αλλά η
πραγματικότητα είναι λίγο διαφορετική». Κι εμείς ρωτάμε
απαντώντας:
1) Πότε ρωτήθηκαν οι αρμόδιες
υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και ποια υπηρεσία έκφρασε γνώμη και πότε.
Επισκέφθηκε κανείς τη γέφυρα; Άλλο ιστορικό μνημείο και άλλο
διατηρητέο.
2) Φυσικά η γέφυρα εξυπηρετεί
ανάγκες κατοίκων της περιοχής. Όμως η κατασκευή νέας γέφυρας σε άλλη θέση δεν απαιτεί και την κατασκευή δρόμων
πρόσβασης στη νέα θέση, γιατί υπάρχουν και ανάντι και κατάντι της σημερινής
γέφυρας δρόμοι πρόσβασης στο ποτάμι και δεν απειλείται το πλατανόδασος, που το
θυμόμαστε όταν…Υπάρχει επίσης μελέτη, πάνω από δέκα χρόνια, για την κατασκευή
νέας μεγάλης τσιμεντένιας γέφυρας 30-40 μέτρα ανάντι της σημερινής και μάλιστα έχει
γίνει και η γεωλογική μελέτη. Άρα η πρόβλεψη για δρόμο πρόσβασης είναι δεδομένη.
3) Τα πέτρινα ερείσματα (στηρίγματα)
της γέφυρας έχουν υποστεί κάποια φθορά και σίγουρα χρειάζεται μια συντήρηση και
πιθανή αναστύλωση, αλλά ως πεζογέφυρα δεν έχει άμεσο κίνδυνο. Κίνδυνος, και για
όποια γέφυρα κατασκευαστεί στο μέλλον, θα υπάρχει, αν δεν γίνει καθαρισμός της
κοίτης του ποταμού. Γιατί στο σημείο αυτό έχει ανεβεί αρκετά η κοίτη λόγω των
φερτών υλικών. Στις πλημμύρες του χειμώνα το νερό περνούσε πάνω από τη
γέφυρα.
4) Θα πρέπει επιτέλους στην Ελλάδα
να μάθουμε να κάνουμε το επιθυμητό δυνατό, αν πραγματικά αποφασίσουμε τί
θέλουμε. Πότε αποφασίσαμε ποιο μνημείο θα διατηρηθεί και ποιο θα γκρεμιστεί στην
περιοχή μας; Ποιος αποφάσισε και είπε ότι τα μνημεία διατηρούνται μόνο αν
συμφέρει οικονομικά, ενώ όταν έχουν κάποιο κόστος τα ισοπεδώνουμε; Ξέρουμε όμως
ότι αν βρεθεί έστω μια παλιά λιθοδομή σε ένα οικόπεδο, τότε θεωρείται
αρχαιολογικός χώρος. Μήπως έτσι δεν σταμάτησε - και σωστά - ολόκληρο Δικαστικό
Μέγαρο στη Λαμία; Δεν είχε κόστος αυτό; Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλά τέτοια
παραδείγματα.
5) Χωρίς να καταφεύγουμε σε εύκολους
αφορισμούς και καταγγελίες, όταν μας ρωτάνε έχουμε μάθει να προτείνουμε
εναλλακτικές λύσεις. Έλα όμως που ποτέ δεν μας ρωτάνε… και ενώ έχουμε καταθέσει
αρκετές προτάσεις για διάφορα θέματα, ποτέ καμιά δεν λήφθηκε υπόψη…Δεν είπε κανείς να
γίνει η μεγάλη τσιμεντένια γέφυρα σήμερα, αφού δεν υπάρχει η χρηματοδότηση των
3,5 εκατομμυρίων ευρώ, όπως αναφέρουν κάποιοι ανώνυμα. Αντίθετα είπαμε να γίνει η καινούργια σιδερένια τύπου
«Μπέλεϊ» δίπλα χωρίς να γκρεμιστεί η σημερινή τύπου Άιφελ. Να κερδίσουμε και
το κόστος της αποκαθήλωσης, γιατί κι αυτό είναι σίγουρο ότι υπάρχει στη μελέτη.
Έχει ενδιαφέρον να μάθουμε πόσο είναι το κόστος κατεδάφισης της γέφυρας… αν και
πιστεύουμε θα μας δώσει η Περιφέρεια όλα τα στοιχεία μαζί με τη μελέτη
κατασκευής.
6) Η γέφυρα, όπως λέγεται, είναι
πράγματι ιδιωτική κατασκευή. Κατασκευάστηκε το 1865 περίπου με χρήματα Ελλήνων
μεταναστών, μιας ελληνογερμανίδας κτηματία από την Καριά Υπάτης και του τσιφλικά
της περιοχής, του Κωνσταντίνου Τσάλη, για την εξυπηρέτηση των γεωργικών τους
δραστηριοτήτων. Έγινε από Ιταλικό συνεργείο εφαρμόζοντας την τεχνολογία του
Άιφελ. Δεν έχει καθόλου συγκολλήσεις, αλλά ενώσεις με πριτσίνια. Κι αυτό την
κάνει πιο στέρεα και έτσι άντεξε τόσα χρόνια στις πλημμύρες του Σπερχειού. Τα
ιστορικά στοιχεία μπορεί κανείς να τα εξασφαλίσει από διάφορες πηγές, ακόμα και
από τα Ιστορικά Αρχεία του Κράτους. Για την μοναδικότητα της κατασκευής, πότε
απευθύνθηκαν οι υπηρεσίες σε αρμόδιους να αποφανθούν; Ποιος κρίνει αν μια
γέφυρα, μια παλιά κατασκευή, ένα κτίριο, είναι ή δεν είναι
κατεδαφιστέο;
Μας λένε ότι αυτά είναι υπερβολές.
Υπερβολές φαντάζουν όλα, αν υποχρεώνουν κάποιους να αναδιπλωθούν, αν τους
υποχρεώνουν να βάλουν περισσότερη σκέψη, αν τους υποχρεώνουν να μελετήσουν
καλύτερα την περιοχή μας και να προσανατολίσουν αλλού τις δημόσιες επενδύσεις
και τα ΕΣΠΑ. Ή μήπως δεν πρέπει να αναδείξουμε τον Σπερχειό ως πηγή πλούτου, να
προστατέψουμε και να διατηρήσουμε ό,τι μας δένει με το παρελθόν του, την ιστορία
του και τα πολιτιστικά του στοιχεία;
Δεν υπάρχει πάντως περίπτωση στην
σύγχρονη Ελλάδα οι ενστάσεις και οι διαφορετικές προτάσεις να μην έχουν
πολιτικές σκοπιμότητες. Το λέμε γιατί αναφέρθηκε κι αυτό, ότι τα λέμε έχοντας
πολιτικές σκοπιμότητες. Τις χαρακτηρίζουμε έτσι και… απαλλαχτήκαμε.
*Στέφανος
Σταμέλλος