Συνέντευξη Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Φθιώτιδας στην εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»

Συνέντευξη Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Φθιώτιδας κ. Νικολάου στον δημοσιογράφο Γιώργη Μυλωνά για την εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»

-1-

Πρόσφατα μιλήσατε για τα μεγάλα κενά στις μητροπόλεις και το δραστικό περιορισμό στους διορισμούς κληρικών, χαρακτηρίζοντας το μέτρο «τιμωρητικό». Εκτιμάτε ότι είναι οργανωμένο σχέδιο;

Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει αυτό που ελέχθη παλαιότερα από επίσημα χείλη και που επανελήφθη και άλλες φορές, ότι δηλαδή υπήρχε σχέδιο για την μείωση επιρροής της Εκκλησίας στην Ελληνική κοινωνία. Το νέο μοντέλο των κρατών δεν θέλει την ανάμειξη της Εκκλησίας στη ζωή και στους θεσμούς. Θέλει μια κοινωνία  «απαλλαγμένη» από την κοσμοθεωρία της Θρησκείας. Δυστυχώς για την πατρίδα μας το παρασκήνιο αυτό επιβάλλει την θέλησή του δια των πολιτικών, που κυβερνούν, ανεξαρτήτως εποχής και κομματικής ιδεολογίας. Τώρα μάλιστα, που έχουμε παραδοθεί στο έλεος των δανειστών και που αυτοί επιβάλλουν στην ελληνική πολιτεία, ό,τι αυτοί πιστεύουν και ό,τι αυτοί επιθυμούν, η μείωση του ρόλου της Εκκλησίας επιδιώκεται με κάθε τρόπο. Η οικονομική κρίση στην οποία η Εκκλησία αποδεικνύεται η τροφός του λαού, με τα ιδρύματά της, τα καθημερινά συσσίτια, τα κοινωνικά φαρμακεία και παντοπωλεία και με την εντυπωσιακή φιλανθρωπία της, ήλθε ως εμπόδιο στην πραγμάτωση των αντιεκκλησιαστικών σχεδίων. Όπου όμως τους παίρνει προωθούν τα σχέδιά τους.

 Η παύση των διορισμών των εφημερίων έχει μια λογικοφανή δικαιολογία, ότι ισχύει λόγω οικονομικής κρίσεως, στην ουσία όμως εντάσσεται στην πολιτική μειώσεως της Εκκλησίας. Όταν κλείνουν ενορίες οι πιστοί μένουν πνευματικά ακάλυπτοι από πάσης φύσεως ιδεολογικά ρεύματα και στην ιερή μάνδρα εισβάλλουν λύκοι βαρείς.

Το κόστος των Εφημερίων μπροστά στα υπέρογκα ποσά που διατίθενται για αλλοτρίους σκοπούς είναι ελάχιστο. Όποιος παρακολουθεί τις δημοσιεύσεις της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) διαπιστώνει τι συμβαίνει στην άλλη πλευρά με χιλιάδες διορισμούς –ίσως αναγκαίους- σε άλλους οργανισμούς του Δημοσίου. Οι εφημέριοι θα ζημιώσουν τον κρατικό προϋπολογισμό; Το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό. Από την αρχή έγραψα στους αρμοδίους και εδημοσίευσα άρθρα με τα οποία  επισημαίνω τους κινδύνους από την έλλειψη ιερέων στην επαρχία. Η Ιερά Σύνοδος τηρεί στάση αναμονής. Μέχρι πότε όμως; Πέρασαν 5 χρόνια και μόνο από την Μητρόπολή μου έφυγαν 50 εφημέριοι και διορίστηκαν 5 με τον νόμο 1 προς 10. Μείωση των εφημερίων σε μια Μητρόπολη σημαίνει πλημμελής εξυπηρέτηση των πνευματικών αναγκών του λαού από τους εναπομένοντας ήρωες παπάδες της υπαίθρου.  

-2-

Εκτός από τη δραστική μείωση του ποιμαντικού έργου της Εκκλησίας, τι άλλο θα προκαλέσει ο περιορισμός των εφημερίων της;

Ο ιερέας της υπαίθρου δεν έχει μόνο λειτουργικά και αγιαστικά καθήκοντα. Παράλληλα ο παπάς του χωριού είναι φύλακας του πολιτισμού. Σε κάθε εκκλησία μικρή ή μεγάλη έχουν περισωθεί κειμήλια μεγάλης αξίας, τα οποία οι πρόγονοί μας είχαν προσφέρει στην Εκκλησία.

Ο Εφημέριος και οι Επίτροποι είναι άγρυπνοι φύλακες της πνευματικής κληρονομιάς. Χωρίς την φύλαξη θα χαθούν όλοι αυτοί οι ανεκτίμητοι θησαυροί από τους αρχαιοκαπήλους, τους ιεροσύλους και τους κλέπτες, που οργώνουν την ύπαιθρο για να εντοπίσουν αφύλακτες εκκλησιές και να προβούν στην αφαίρεση των ιερών κειμηλίων.

Ακόμη ο παπάς του χωριού είναι κοινωνικός εργάτης. Αυτός θα φέρει τα φάρμακα στα μοναχικά γεροντάκια. Αυτός θα μεταφέρει στο Νοσοκομείο κάποιον ασθενή. Αυτός θα φέρει από την πόλη είδη διατροφής. Αυτός θα ανοίξει την πόρτα της γιαγιάς, που μένει μόνη για να ιδεί τι κάνει. Είναι ο φύλακας Άγγελος των μονίμων κατοίκων του χωριού. Χωρίς αυτόν τι; Ακόμη στο χωριό επανασυνδέονται με την παράδοση και την πίστη εκείνοι που έρχονται ως επισκέπτες και παραθεριστές στις μεγάλες εορτές και στις διακοπές του καλοκαιριού. Εκείνο που έχουν χάσει στις μεγαλουπόλεις το ξαναβρίσκουν στο χωριό τους, όπου θα ξαναζήσουν τα ήθη και τα έθιμα, θα ανανεώσουν τις πνευματικές τους δυνάμεις και θα επιστρέψουν στην πόλη πιο δυνατοί. Κύριος μοχλός αυτής της δημιουργικής και ανακαινιστικής λειτουργίας του χωριού είναι ο Ιερέας. Χωρίς τον Εφημέριο δεν νεκρώνονται μόνο οι καμπάνες νεκρώνονται και οι ψυχές των κατοίκων. Σας παραπέμπω στο ωραίο βιβλιαράκι «Ο Ιερεύς του Χωριού» που έγραψε ο σοφός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών αείμνηστος Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και εξέδωκε η Αποστολική Διακονία και στο οποίο καθορίζεται η ευρεία αποστολή του Ιερέως της υπαίθρου, ο οποίος δεν είναι μόνον τελετουργός του Υψίστου, αλλά και το κέντρο και ο μοχλός πάσης εκπολιτιστικής κινήσεως στο χωρίο. Είναι η σπονδυλική στήλη του όλου εθνικού σώματος.

-3-

Οι πολιτικοί δηλώσατε πωλούν ευσέβεια κι από την άλλη ψηφίζουν το σύμφωνο συμβίωσης, την καύση των νεκρών, την κατάργηση της Κυριακής αργίας. Ποια είναι η κόκκινη γραμμή της Εκκλησίας;

Γεγονός είναι ότι η Διοίκηση της Εκκλησίας έχει ενημερώσει γενικώς και αορίστως τα μέλη της Ιεραρχίας για τα επερχόμενα. Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος στην προσφώνησή του προς το Σώμα της Ιεραρχίας τον περασμένο Οκτώβριο είπε χαρακτηριστικά ότι «έρχονται δεινά». Φαίνεται, ότι γνωρίζει πολύ περισσότερα απ’ όσα λέγονται. Απαραίτητη φρονώ, ότι είναι, μια λεπτομερής ενημέρωση της Ιεραρχίας περί των διεργασιών που έχουν αρχίσει χωρισμού Εκκλησίας και Πολιτείας. Ευχάριστο βέβαια είναι, ότι παρά τα όσα έχουν ψηφισθεί στη Βουλή, η Εκκλησία τηρεί στάση ψυχραιμίας και όλοι μας παρακολουθούμε με αγωνία, που θα φθάσει αυτή η κατάσταση. Οι πολιτικοί μας θέλουν καλές σχέσεις με την Εκκλησία, αλλά οι καλές σχέσεις δεν οικοδομούνται, όταν η πολιτεία απορρίπτει τις θέσεις της Εκκλησίας και κωφεύει στον νουθετικό λόγο της.

Οι κατά τόπους Βουλευτές στις διαμαρτυρίες των Μητροπολιτών και του λαού για τις τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις αντιτείνουν την δικαιολογία, ότι είναι εντολή και επιταγή των Βρυξελλών. Αντιλαμβάνεσθε, ότι στο σημείο αυτό υπάρχει εις βάθος κρίση, η οποία θα μας οδηγήσει εις την δυσάρεστη κατάσταση οι εκλεκτοί μας να φθάσουν στην άρνηση της Εκκλησίας ή μάλλον στην παραδοχή μιας Εκκλησίας με πολιτιστικό χαρακτήρα και χωρίς λυτρωτική αποστολή.

Ο χωρισμός δεν προβληματίζει την Εκκλησία. Εκείνο που μας προβληματίζει και μας ανησυχεί είναι η τακτική της πολιτείας, η οποία στοχεύει στην δημιουργία χάσματος μεταξύ του λαού και της Εκκλησίας. Από τη μία θεσπίζει νόμους αντιευαγγελικούς που νομιμοποιούν την αμαρτία και από την άλλη καλλιεργεί σχέσεις φιλίας με Εκκλησιαστικά πρόσωπα. Εδώ ο λαός παθαίνει σύγχυση και διχάζεται. Βεβαίως πάντοτε η Εκκλησία προσηύχετο ακόμη και υπέρ των διωκτών της, πολλώ δε μάλλον «υπέρ των εν υπεροχή όντων». Άλλο όμως να προσευχόμεθα και άλλο να δίδουμε την εντύπωση ότι όλα πηγαίνουν καλά. Δεν είμαι υπέρ των αυστηρών και ακραίων συμπεριφορών, αλλά υπέρ μιας σοβαρής και υπευθύνου στάσεως όλων μας έναντι όλων εκείνων, όποιοι κι αν είναι αυτοί, που καταπατούν ασυστόλως τον Νόμο του Θεού και τα πιστεύω της Εκκλησίας.        

-4-

Με την υπογραφή του συμφώνου συμβίωσης, κάνατε λόγο για χωρισμό Εκκλησίας και Πολιτείας και μάλιστα με τρόπο δυναμικό. Η Εκκλησία πως πρέπει να πορευθεί;

Οι χειρισμοί των πολιτικών μας εις τα θέματα της πίστεως πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί. Σε όσα υπομένει ο λαός μας είναι μέγα σφάλμα να του προσθέσουμε και το άγος του χωρισμού. Η Εκκλησία είναι η δύναμη, που αυτή την περίοδο, όπως πάντοτε συγκρατεί και στηρίζει τον λαό. Είναι ανάγκη να την βάλουμε στο περιθώριο; Τότε ποιος θα υπηρετήσει τις κοινωνικές ανάγκες των δοκιμαζομένων Ελλήνων; Οι θιασώτες του χωρισμού δεν έχουν προβλέψει τι θα προκύψει μετά από μια τέτοια απονενοημένη ενέργεια. Το φρόνημα της πίστεως δεν ξεριζώνεται εύκολα από τον Έλληνα. Οι υποσχέσεις που δίδονται από τους έξω δεν θα τηρηθούν, όταν το Έθνος μας αντιμετωπίσει απειλή της υποστάσεώς του και της ανεξαρτησίας του. Μόνη η Εκκλησία θα προτείνει το στήθος της για να σώσει το Έθνος. Ό,τι έπραξε σε όλα τα χρόνια της ιστορίας της, θα πράξει και τώρα. Φυσικά οι της Νέας Εποχής, όταν εμείς ομιλούμε με τέτοιους όρους, μας περιγελούν, διότι, όπως λένε, ανετράπησαν τα παλαιά και τα νέα έχουν άλλη λογική και άλλα μέτρα.

Εν πάση περιπτώσει, επειδή η πορεία προς το διαζύγιο είναι εμφανέστατη, ανάγκη είναι για την συνοχή της Ελληνικής κοινωνίας, κάθε ενέργεια να γίνει σε συνεννόηση με την Εκκλησία σε μήκος χρόνου και όχι μονομερώς.

Υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες που πρέπει να διευθετηθούν. Δεν είναι ό,τι λέγεται από τις τηλεοράσεις. Χρειάζονται νομοθετικές ρυθμίσεις, οικονομικές αποζημιώσεις, επιστροφή των αρπαγέντων εκκλησιαστικών κτημάτων, υπογραφές νέων συμφωνιών και κυρίως συνετή και διακριτική ρύθμιση του νέου πλαισίου των σχέσεων Εκκλησίας και πολιτείας. Δεν θα παύσει ποτέ το κράτος να ασχολείται με την Εκκλησία και η ίδια η Εκκλησία να αποτελεί για την Ελληνική κοινωνία ένα ισχυρό κοινωνικό ιστό. Ακόμα και τα αθεϊστικά καθεστώτα του Βορρά παρά το αθεϊστικό μένος τους διετήρησαν έστω υποτυπώδεις σχέσεις με την Εκκλησία.

Με αυτές τις προϋποθέσεις ας έλθει ο χωρισμός, όταν και εφ’ όσον το ζητήσει ο λαός. Είναι από τα μεγάλα και κρίσιμα θέματα, που χρειάζεται την θέληση και απόφαση του λαού.