Υπέρταση: Το φυσιολογικό βάρος κρατά την πίεση χαμηλά
Καθοριστικό ρόλο στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης διαδραματίζει
η διατήρηση ενός υγιούς βάρους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, σύμφωνα με νέα έρευνα
που παρουσιάστηκε στις Επιστημονικές Συνεδρίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής
Εταιρείας (AHA) για την
υπέρταση, που πραγματοποιήθηκαν τον Σεπτέμβρη στο Σαν Φρανσίσκο.
«Η υψηλή αρτηριακή πίεση αποτελεί ένα από τους πέντε
κύριους παγκόσμιους κινδύνους θνησιμότητας και δυστυχώς τόσο στις
αναπτυσσόμενες όσο και στις ανεπτυγμένες χώρες η πίεση αίματος των περισσότερων
ενηλίκων είναι υψηλότερη από το ιδανικό επίπεδο. Μαζί με τη χρήση καπνού, τον
σακχαρώδη διαβήτη, τη σωματική αδράνεια και το υπερβολικό βάρος /παχυσαρκία
ευθύνεται για την αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων»,
σημειώνει ο κ. Φώτιος Ν. Πατσουράκος, Καρδιολόγος-Αρχίατρος ε.α., Επιστημονικός
Διευθυντής του Ιδιωτικού Πολυϊατρείου Ηλιούπολης, και μας εξηγεί περαιτέρω:
«Για να χαρακτηριστεί ένα άτομο υπερτασικό θα πρέπει η συστολική αρτηριακή
πίεση να είναι ίση ή μεγαλύτερη από 140 mm Hg και η διαστολική ίση ή μεγαλύτερη
από 90 mm Hg. Η αυξημένη αρτηριακή πίεση αλλάζει τη δομή των αρτηριών, με
αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες πρόκλησης πλήθους ασθενειών. Οι
παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για υπέρταση είναι η διατροφή που περιέχει
υψηλές ποσότητες νατρίου και χαμηλές καλίου, η έλλειψη βιταμίνης D, η κατανάλωση αλκοόλ, η έλλειψη άσκησης και η
παχυσαρκία».
Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα η αύξηση της αρτηριακής
πίεσης σε νεότερες ηλικίες, που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, συνδέεται με
πρόωρη εμφάνιση καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου. Υποστηρίζεται δε
ότι η διατήρηση υγιεινών συμπεριφορών καθ 'όλη τη διάρκεια ζωής αποτελεί τρόπο
αποφυγής της υπέρτασης σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Για την επιβεβαίωση αυτού οι ερευνητές εξέτασαν τις
μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της διατήρησης υγιεινών συμπεριφορών, κατά τη νεαρή
και μέση ηλικία, στις αλλαγές της αρτηριακής πίεσης. Αξιολόγησαν στοιχεία 4.630
ανθρώπων, ηλικίας 18 - 30 ετών κατά την έναρξη της μελέτης.
Οι υγιεινές συμπεριφορές που μελέτησαν ήταν η διατήρηση
ενός υγιούς σωματικού βάρους, (Δείκτη Μάζας Σώματος <25 kg / m2), η
κατανάλωση 0-7 αλκοολούχων ποτών εβδομαδιαίως για τις γυναίκες και 0-14 για
τους άνδρες, η προσήλωση στην τήρηση ενός συγκεκριμένου προγράμματος
διατροφικής προσέγγισης για την αποτροπή της υπέρτασης, η αποφυγή του
καπνίσματος καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής και η εβδομαδιαία μέτρια έως έντονη
σωματική άσκηση επί 150 λεπτά ή περισσότερο. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε όμως στο σωματικό
βάρος, καθώς, όπως δήλωσε ο John N. Booth III, Ph.D., μεταδιδακτορικός
συνεργάτης του Ερευνητικού Δικτύου της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας για
την Υπέρταση στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στο Μπέρμιγχαμ, οι άλλες
συμπεριφορές που μελετήθηκαν μπορεί να παίζουν σημαντικό ρόλο επειδή επηρεάζουν
το σωματικό βάρος.
Αφού οι ερευνητές μέτρησαν την αρτηριακή πίεση και αυτές τις
συμπεριφορές 8 φορές κατά τη διάρκεια των 25 ετών παρακολούθησης, διαπίστωσαν
ότι όσοι διατήρησαν ένα υγιές σωματικό βάρος ήταν πιθανότερο να έχουν
φυσιολογική αρτηριακή πίεση αργότερα στη ζωή τους. Συγκεκριμένα, όσοι
διατήρησαν το σωματικό βάρος τους σε κανονικά επίπεδα ήταν 41% λιγότερο πιθανό
να παρουσιάσουν αυξημένη αρτηριακή πίεση με το πέρασμα του χρόνου.
Η αποφυγή του καπνίσματος και η μηδενική έως μέτρια
κατανάλωση αλκοόλ σχετίστηκε με μικρότερη αύξηση της αρτηριακής πίεσης στη μέση
ηλικία, αλλά, όπως δήλωσαν οι ερευνητές, απαιτείται περαιτέρω μελέτη για την
επαλήθευση του συσχετισμού.
Όσον αφορά την τακτική άσκηση, δεν διαπιστώθηκε ύπαρξη σχέσης
με την υπέρταση σε βάθος χρόνου. Το ίδιο συνέβη και κατά την εξέταση της
πιθανότητας σύνδεσης της υγιεινής διατροφής με την αύξηση της αρτηριακής
πίεσης.
Από τα ευρήματα καταδείχθηκε, επίσης, ότι οι
συμμετέχοντες στη μελέτη που διατήρησαν τουλάχιστον 4 υγιεινές συμπεριφορές
είχαν 27% περισσότερες πιθανότητες να έχουν φυσιολογική αρτηριακή πίεση, αντί για
αυξανόμενη αρτηριακή πίεση από την νεαρή έως τη μέση ηλικία.
Όπως δήλωσε ο John N. Booth, τα αποτελέσματα αυτά αποδεικνύουν
ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στις παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να επιτρέψουν στα
άτομα να διατηρήσουν ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος σ’ όλη τη ζωή τους.
«Η υπέρταση είναι μια ύπουλη ασθένεια που δεν έχει εμφανή
συμπτώματα. Μάλιστα, όσο υψηλότερη είναι η αρτηριακή πίεση και όσο μεγαλύτερο
το διάστημα που μένει αθεράπευτη, τόσο μεγαλύτερες είναι οι βλάβες που
προκαλούνται στον οργανισμό», προειδοποιεί ο κ. Πατσουράκος. «Εκτός από το
έμφραγμα και το εγκεφαλικό επεισόδιο, η νόσος μπορεί να προκαλέσει ανεύρυσμα,
καρδιακή ανεπάρκεια, νεφρική ανεπάρκεια, μεταβολικό σύνδρομο, ακόμα και προβλήματα
αντίληψης και μνήμης. Η έγκαιρη λοιπόν διάγνωση της πάθησης είναι απολύτως
απαραίτητη. Γίνεται πολύ εύκολα από καρδιολόγο, ο οποίος ελέγχει την πίεση σε
2-3 διαδοχικά ραντεβού, λαμβάνοντας υπόψη και τα αποτελέσματα μιας εξέτασης
24ωρης καταγραφής της αρτηριακής πίεσης (holter). Ενδεχομένως να συστήσει και την υποβολή του ασθενή σε
συμπληρωματικές αιματολογικές και απεικονιστικές εξετάσεις προκειμένου να
ελέγξει την ύπαρξη καρδιαγγειακών προβλημάτων. Για την αντιμετώπιση της
υπέρτασης υπάρχει πλήθος φαρμακευτικών αγωγών, που σε συνδυασμό με έναν υγιεινό
τρόπο ζωής, έλεγχο του στρες και παρακολούθηση της πίεσης στο σπίτι δίνεται η
δυνατότητα στους ασθενείς να ρυθμίσουν ικανοποιητικά τις τιμές τους και στους
ανθρώπους υψηλού κινδύνου να προλάβουν την εμφάνιση της νόσου», καταλήγει ο κ.
Πατσουράκος.