Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 30 Μαΐου στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου στην Αθήνα.
ΟΜΙΛΙΑ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ Π.Ε. ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ
“Έλεγχος και Διαφάνεια, Θεμελιώδη στοιχεία της Δημοκρατίας”
Στην ευρύτερη έννοιά της, Δημοκρατία σημαίνει έναν τρόπο ζωής σε μια κοινωνία, όπου κάθε άτομό της θεωρείται ότι δικαιούται εξίσου με τα άλλα άτομα, να ενδιαφέρεται για την δυνατότητα της ανεμπόδιστης συμμετοχής του στις αξίες της κοινωνίας αυτής.
Για την σωστή λειτουργία της Δημοκρατίας, μέσα σε μια κοινωνία είναι ανάγκη :
1) να μην παρεμποδίζεται από κανέναν, η υπεύθυνη συμμετοχή κάθε πολίτη στη διαχείριση των κοινών,
2) οι αποφάσεις της εξουσίας να έχουν κύριο στόχο το συμφέρον του λαού,
3) κάθε προσπάθεια της εξουσίας και των υπηρεσιών της, να κατατείνει στην δημιουργία κράτους δικαίου.
Μάλιστα η έλλειψη αυτής της βασικής προϋπόθεσης δημιουργεί καχυποψία σε όλους και υποθάλπει την παρανομία και
4) η μειοψηφία να σέβεται τις αποφάσεις της πλειοψηφίας.
Ακολουθώντας την αρχή της αιτιότητας, μπορούμε να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη των πραγμάτων και να έχουμε γνώση των σχέσεων που αναπτύσσονται μεταξύ τους.
Έτσι βλέπουμε ότι η διαφάνεια και ο έλεγχος των πράξεων και των αποφάσεων της εξουσίας έχει σχέση αιτίου και αιτιατού (αποτελέσματος δηλαδή), με την εμπέδωση στον λαό της άποψης, ότι οι αποφάσεις της εξουσίας έχουν στόχο το συμφέρον του λαού και η κοινωνία να αντιλαμβάνεται, ότι οι αποφάσεις της εξουσίας και των υπηρεσιών της, κατατείνουν πράγματι στην δημοκρατική λειτουργία.
Αντίθετα επειδή το αίτιο είναι καθετί που επιφέρει μεταβολές στα πράγματα ή στα γεγονότα, αν δούμε ως αίτιο την έλλειψη της διαφάνειας και τον πλημμελή έλεγχο των πράξεων και αποφάσεων της Διοίκησης, τότε ως αποτέλεσμα δημιουργείται η καχυποψία για την δημοκρατική λειτουργία του κράτους, υποσκάπτονται οι θεσμοί, αυξάνεται η τάση στην καταπάτηση των νόμων, στην έλλειψη σεβασμού στο αξιακό σύστημα της κοινωνίας και τελικά στην κατάρρευση ολόκληρου του κοινωνικού δημοκρατικού οικοδομήματος.
Αν λοιπόν δεχτούμε ότι ο έλεγχος και η διαφάνεια έχουν άμεση σχέση με την δημοκρατία τότε το προφανές Ερώτημα είναι, πως και με ποια εργαλεία εξασφαλίζουμε τον έλεγχο και την διαφάνεια στην λειτουργία της Διοίκησης όλων των βαθμίδων, ώστε να προστατέψουμε και να διασφαλίσουμε την αξιοπιστία της Δημοκρατίας, ως συστήματος διακυβέρνησης της χώρας.
Με δεδομένο τις ευκαιρίες, αλλά και τους κινδύνους που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία για έλεγχο και διαφάνεια, ο έλεγχος των πράξεων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, με βάση κανόνες και με βάση τους νόμους αφενός, η πλήρης πρόσβαση του πολίτη στις αποφάσεις και ενέργειες των κρατικών δομών κάθε μορφής αφετέρου, η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης αλλά και η απαλλαγμένη παρεμβάσεων λειτουργία των ανεξάρτητων αρχών, είναι συστατικά στοιχεία της εμπέδωσης της βεβαιότητας στο κοινωνικό σύνολο ότι βρίσκεται και ζει μέσα σε ένα κράτος δικαίου.
Η θέσπιση εσωτερικού ελέγχου στις υπηρεσίες της διοίκησης σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, η ενιαία αντιμετώπιση των ελέγχων από αμέμπτου κύρους λειτουργούς, με τη θέσπιση απλών και ενιαίων για όλη την επικράτεια κανόνων, η συνέχιση της εφαρμογής της διαδικασίας στο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» για τις προμήθειες, υπηρεσίες και έργα, η πραγματική λογοδοσία των οργάνων, είναι κάποια Θεσμικά εργαλεία που βοηθούν στον έλεγχο και στην διαφάνεια της λειτουργίας των κρατικών δομών.
Πρέπει να γνωρίζουν οι ασκούντες οποιασδήποτε μορφής και βαθμό εξουσίας, αλλά και οι πολίτες, ότι πρέπει να σέβονται τους θεσμούς, να σέβονται τους νόμους, ότι στο αξιακό σύστημα της Δημοκρατίας υπάρχει ο έπαινος και η τιμωρία, υπάρχει η ελευθερία και η αυτενέργεια, αλλά και η ανάληψη της ευθύνης των πράξεων, υπάρχει ο έλεγχος και η διάφανεια.
Πιστεύω λοιπόν ότι με βάση τα δύο αυτά θεσμικά «εργαλεία» στήριξης της λειτουργίας του κράτους δηλαδή του ελέγχου και της διαφάνειας, βελτιώνεται σε όλα τα επίπεδα η λειτουργία του, προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, αφού η πρώτη θεμελιώδης αρχή της Δημοκρατίας, όπως αναφέρθηκε στην αρχή, είναι η δυνατότητα της συμμετοχής του κάθε πολίτη στα κοινά και σε όλο το αξιακό σύστημα της κοινωνίας και η δεύτερη αρχή είναι ότι όλες οι αποφάσεις του κράτους πρέπει να έχουν κύριο στόχο το συμφέρον του πολίτη.
