Όταν το 2018 ο Μακρόν έλεγε ΝΑΙ στην πρότασή μας για Αμυντικό Σύμφωνο με ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής
Νότης Μαριάς, Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ-Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής, notismarias@gmail.com
Η δημοσιοποίηση του Συμφώνου Αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας-Γαλλίας με ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής που υπογράφτηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2021 στο Παρίσι έδωσε την ευκαιρία στους γνωστούς δημοσιολογούντες να διασταυρώσουν τα ξίφη τους για άλλη μια φορά.
Ως συνήθως βέβαια όλοι αυτοί δεν είπαν κουβέντα για το ιστορικό της όλης υπόθεσης, αποκρύπτοντας επιμελώς ότι η πρώτη φορά που διατυπώθηκε η πρόταση για σύναψη Ελληνογαλλικού Αμυντικού Συμφώνου με ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής ήταν στις 17 Απριλίου του 2018 σε Ερώτηση-Παρέμβασή μου προς τον Εμανουέλ Μακρόν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Τότε ο Γάλλος πρόεδρος είχε απαντήσει θετικά στην Πρότασή μου αυτή για Ελληνογαλλικό αμυντικό σύμφωνο με ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής.
Στην χώρα όμως της «φαιδράς πορτοκαλαίας» πολλοί από τους κατά άλλα λαλίστατους δημοσιολογούντες περί την Αμυντική Συμφωνία Ελλάδας-Γαλλίας τότε είχαν σνομπάρει αυτή την πρωτοβουλία μου, άλλο ένα δείγμα κοντόφθαλμης αντίδρασης και απουσίας στρατηγικής.
Τους πήρε κάτι παραπάνω από 3 χρόνια για να ανταποκριθούν. Πάλι καλά… Μάλιστα κάνουν από πάνω και κριτική υπονοώντας ότι αν ήταν προφανώς αυτοί στα πράγματα θα τα έκαναν καλύτερα. Μόνο που όταν εμείς διατυπώναμε την πρόταση για το Ελληνογαλλικό Αμυντικό Σύμφωνο με ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής αυτοί δεν είχαν πάρει μυρουδιά. Δεν μπορούσαν άλλωστε καν να το διανοηθούν γιατί το μόνο που ψέλλιζαν ήταν διάφορα περί ευρωστρατού. Πέραν βέβαια του γεγονότος ότι οι περισσότεροι απ΄ αυτούς μας έλεγαν ότι ο Ερντογάν απλώς μπλοφάρει και οι απειλές του κατά της Πατρίδας μας γινόταν μόνο για δήθεν λόγους εσωτερικής τουρκικής πολιτικής. Έτσι από τη μια προωθούσαν τον εφησυχασμό έναντι της Άγκυρας και από την άλλη έλεγαν διάφορα γραφικά περί δήθεν ευρωστρατού. Τώρα ξαφνικά ξύπνησαν και κάνουν από πάνω και κριτική.
Όχι βέβαια ότι το κείμενο της Αμυντικής Συμφωνίας Ελλάδας-Γαλλίας δεν θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο βελτιωμένο Κάθε άλλο. Αλλά αυτό τουλάχιστον νομιμοποιούνται να το πουν όσοι στήριζαν μια τέτοια ιδέα-πρόταση και όχι όσοι απλά περί άλλων ετύρβαζαν.
Σε κάθε περίπτωση θα επανέλθουμε αναλυτικά με το περιεχόμενο αυτό καθ΄ αυτό της Αμυντικής Συμφωνίας Ελλάδας-Γαλλίας σε επόμενο άρθρο μας.
Πάντως από την ίδρυση του ΝΑΤΟ το 1949 και εντεύθεν εγκαταλείφθηκε η πρακτική των διμερών αμυντικών Συμφώνων η οποία αντικαταστάθηκε από Σύμφωνα και ρήτρες συλλογικής ασφάλειας και αμοιβαίας συνδρομής. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί το περίφημο άρθρο 5 του ΝΑΤΟ αλλά και η ρήτρα συνδρομής του άρθρου 42 παρ.7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με δεδομένη όμως τη διαχρονική απροθυμία της ΕΕ να προχωρήσει με πρακτικό και άμεσο τρόπο στην έκφραση αλληλεγγύης σε Κύπρο και Ελλάδα ενόψει της επιθετικής πολιτικής της Άγκυρας ήδη από το 2018 πήρα την πολιτική πρωτοβουλία να προτείνω τη σύναψη Αμυντικού Συμφώνου με ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδας,
Μακρόν στην Ευρωβουλή: «Ελλάς - Γαλλία Συμμαχία»
Η επίσκεψη Μακρόν στην Ευρωβουλή στο Στρασβούργο στις 17 Απριλίου 2018 αποτέλεσε αναμφίβολα σημαντικό γεγονός καθώς ο Γάλλος ηγέτης με βαρυσήμαντη ομιλία του ξεδίπλωσε το όραμά του για την Ευρώπη. Μάλιστα έδειξε ιδιαίτερα πρόθυμος να προχωρήσει σε ουσιαστικό διάλογο με τους Ευρωβουλευτές απαντώντας χωρίς αναστολές στις τοποθετήσεις τους.
Στο πλαίσιο αυτό από δικής μου πλευράς είχα την ευκαιρία να θέσω στον Γάλλο Πρόεδρο το ζήτημα της τουρκικής επιθετικότητας και να ζητήσω από τον Εμανουέλ Μακρόν τη δέσμευσή του για σύναψη Ελληνογαλλικού Συμφώνου Αμυντικής Συνεργασίας που θα εγγυάται και στρατιωτικά τα Ελληνικά σύνορα σε περίπτωση τουρκικής επίθεσης.
Απευθυνόμενος λοιπόν στον Γάλλο Πρόεδρο είπα: «Κύριε Πρόεδρε, κύριε Μακρόν, ο Ελληνικός λαός άκουσε με ενδιαφέρον την ομιλία σας στις αρχές Σεπτεμβρίου 2017 στο λόφο της Πνύκας στην Αθήνα για το μέλλον της Ευρώπης.
Κύριε Μακρόν, η Τουρκία καθημερινά εντείνει την επιθετικότητά της κατά της Ελλάδας, παραβιάζει τα χωρικά ύδατα της Πατρίδας μου, παραβιάζει τον Ελληνικό εναέριο χώρο. Ο Ερντογάν απαιτεί την αλλαγή της Συνθήκης της Λωζάνης, απειλεί την Ελλάδα με πόλεμο, κρατά παράνομα στις τουρκικές φυλακές τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς».
Και συνέχισα: «Θα ήθελα λοιπόν κύριε Μακρόν να σας ρωτήσω εάν η Γαλλική Δημοκρατία προτίθεται να συνάψει με την Ελλάδα ένα Σύμφωνο Αμυντικής Συνεργασίας, ένα Σύμφωνο στρατιωτικής συνδρομής προς την Ελλάδα σε περίπτωση επίθεσης της Τουρκίας κατά της Ελλάδας, ένα Σύμφωνο γαλλικής δέσμευσης για συνδρομή και προστασία των Ελληνικών συνόρων που άλλωστε είναι και ευρωπαϊκά σύνορα».
Καταλήγοντας δε επισήμανα: «Και όλα αυτά κύριε Μακρόν εδώ και τώρα γιατί οι τουρκικές απειλές κατά της Ελλάδας εντείνονται κάθε μέρα».
Αυτά λοιπόν υποστηρίζαμε από τον Απρίλιο του 2018 για το Ελληνογαλλικό Αμυντικό Σύμφωνο με ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής. Το ερώτημα είναι που ήταν τότε όλοι αυτοί που σήμερα δημοσιολογούν για την Ελληνογαλλική Αμυντική Συμφωνία;
Όπως καταγράφηκε τότε σε εκτενή ρεπορτάζ των ΜΜΕ ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας απαντώντας στην παραπάνω Ερώτηση – Παρέμβασή μου δήλωσε απερίφραστα εντός της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο τα εξής :
«Να πω ότι η Γαλλία ανά πάσα στιγμή θα είναι παραστάτης σε κάθε Κράτος Μέλος όταν απειλείται, όταν υφίσταται επίθεση η κυριαρχία του. Αυτό το είπαμε και στην Μεγάλη Βρετανία και στην υπόθεση Σκριπάλ, αλλά είναι και πάγια θέση μας προς την Ελλάδα όταν απειλείται στην Ανατολική Μεσόγειο. Και τις προάλλες είχα τηλεφωνική συνομιλία με τον Πρωθυπουργό τον κ. Τσίπρα γι’ αυτό το θέμα. Είναι ακριβώς στην καρδία της κοινής μας αλληλεγγύης να υπάρχει αυτή η αλληλεγγύη μεταξύ των Κρατών».
Η δήλωση Μακρόν ότι η Γαλλία θα στηρίξει την Ελλάδα σε περίπτωση τουρκικής απειλής ήρθε σε μια στιγμή κορύφωσης των τουρκικών διεκδικήσεων, καθώς η Άγκυρα δήλωνε εντελώς προκλητικά ότι τα Ίμια ήταν δήθεν τουρκικά.
Επρόκειτο για μία ιστορική δήλωση συμπαράστασης προς την Ελλάδα, η οποία έδινε συγκεκριμένο περιεχόμενο σ’ αυτό που εδώ και δεκαετίες εκφράζεται με το γνωστό σλόγκαν «Ελλάς – Γαλλία Συμμαχία».
Από την Aukus στην Ελληνογαλλική Συμφωνία
«Το happy end της υπόθεσης» βέβαια είναι λίγο έως πολύ γνωστό. Οι ΗΠΑ αποφασίζοντας να επικεντρώσουν πλέον τη δράση τους στον Ινδο-Ειρηνικό με εργαλείο κυρίως τη Συμφωνία AUKUS πέραν των άλλων έβλαψαν τα γαλλικά γεωστρατηγικά συμφέροντα προκαλώντας ταυτόχρονα τεράστια οικονομική ζημιά στα ναυπηγεία της γαλλικής Naval Group με την ακύρωση της πώλησης των 12 γαλλικών υποβρυχίων στην Αυστραλία.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αντίδραση του Μακρόν που πέραν των άλλων αποφάσισε να ενισχύσει την ευρωπαϊκή άμυνα και εκτός ΝΑΤΟ μέσω διμερών συμμαχιών με μέλη της ΕΕ. Ακολούθησε η νέα προσέγγιση ΗΠΑ-Γαλλίας με την τηλεφωνική επικοινωνία Μπάιντεν-Μακρόν στις 22 Σεπτεμβρίου που έδωσε και το πράσινο φως προκειμένου η Γαλλία να «ρεφάρει» τη χασούρα από τα 12 υποβρύχια που θα πουλούσε στην Αυστραλία με την πώληση στην Ελλάδα πολεμικού εξοπλισμού. Έτσι η Αθήνα μπορεί πλέον να προμηθευτεί από τα ναυπηγεία της Naval Group γαλλικές φρεγάτες και κορβέτες παρότι μέχρι πρόσφατα οι ΗΠΑ ασκούσαν πίεση στην Ελλάδα για αγορά αμερικανικών φρεγατών.
Τέλος καθώς η Μέρκελ είχε ήδη πάρει «την άγουσα για τα αποδυτήρια» και στο Βερολίνο όλοι ήταν απορροφημένοι με τις εκλογές και τα μετεκλογικά σενάρια, έγινε πλέον πολιτικά εφικτή η υπογραφή του Ελληνογαλλικού Αμυντικού Συμφώνου με ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής.
Αυτή τη φορά η Μέρκελ δεν μπορούσε να το τορπιλίσει, όπως αποκαλύψαμε ότι είχε κάνει κατά το παρελθόν (www.political.gr 13/2/2021).
Άλλωστε οι ΗΠΑ δεν είχαν πλέον και αυτές αντίρρηση και για το ζήτημα αυτό μιας και απ΄ ότι φαίνεται έδωσαν ήδη franchising τα ζητήματα ασφάλειας της Μεσογείου στους Γάλλους.