Κάθε Παρασκευή βράδυ, τόσο στην πόλη της Λαμίας, όσο και περιφερειακά, τελούνται ιερές αγρυπνίες με βάση σχετικό κατηρτισμένο πρόγραμμα Ιερών Αγρυπνιών της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος. Αυτήν την Παρασκευή τελέσθηκε η Ιερά Αγρυπνία στον Ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στο Παγκράτι Λαμίας, ιερουργούντος μάλιστα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Συμεών, ο οποίος κήρυξε και τον Θείο Λόγο.
Οι Ιερές Ακολουθίες από τον Ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων Παγκρατίου μεταδόθηκαν απευθείας από τον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος, ενώ τους Ιερούς Ύμνους απέδωσαν χοροί ιεροψαλτών, μαθητών του Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως «Γερμανός ο Μελωδός» υπό τον Καθηγητή και Πρωτοψάλτη του Ναού κ. Ευθυμίου Τσούμα και του Λαμπαδαρίου και Προέδρου του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Φθιώτιδος «Νικόλαος Δοχειαρίτης» κ. Γεωργίου Παλιούρα.
Στο κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος κ. Συμεών ανέφερε:
«Μέσα σε αυτή την όμορφη ατμόσφαιρα της χαρούμενης Θεομητορικής εορτής της Παναγίας μας, των Εισοδίων της Θεοτόκου τελούμε απόψε εδώ στον Ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου την καθιερωμένη Αγρυπνία της Παρασκευής όπου κάθε Παρασκευή σε διαφορετικό Ναό της Μητροπόλεως μας τόσο στην πόλη της Λαμίας όσο και περιφερειακά τελούμε Ιερά Αγρυπνία, μία ευκαιρία για προσευχή, για λειτουργική επικοινωνία, για κατάνυξη, αλλά και για ξεκούραση, γιατί αυτές οι κατανυκτικές Ιερές Ακολουθίες μας ξεκουράζουν πραγματικά μέσα από την κόπωση της ημέρας, μέσα από την κούραση της εβδομάδος και μας προετοιμάζουν για το Σαββατοκύριακο, το οποίο έρχεται μπροστά τους και κυρίως για την ημέρα της Κυριακής.
Και σήμερα παράλληλα με την μεγάλη Θεομητορική Εορτή, η οποία διαπνέει και διέπει όλη την υμνολογία της Εκκλησίας μας μέχρι την απόδοσή της, συγχρόνως η Αγία μας Εκκλησία τιμά και έναν μεγάλο πατέρα της Εκκλησίας, τον Άγιο Αμφιλόχιο Επίσκοπο Ικονίου. Ο Άγιος Αμφιλόχιος, ο οποίος έζησε τον 4ο μ. Χ. αιώνα, αποτελεί μέλος μιας μεγάλης πνευματικής οικογένειας, συνάμα δε και βιολογικής οικογένειας, των Καππαδοκών Πατέρων της Εκκλησίας μας.
Οι Καππαδόκες πατέρες της Εκκλησίας γεννήματα και θρέμματα της Καππαδοκίας, και βιολογικά και πνευματικά, απετέλεσαν μεγάλους πυλώνες, μεγάλους στύλους, οι οποίοι κράτησαν σε δύσκολες εποχές την ορθόδοξη πίστη, πρωτοστάτησαν στη διατύπωση των ορθοδόξων δογμάτων κι έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στις πρώτες Οικουμενικές Συνόδους της Εκκλησίας μας. Ο Άγιος Αμφιλόχιος ήταν ξάδελφος του Αγίου Γρηγορίου Επισκόπου Νύσσης, ήταν θείος της διακόνισσας Ολυμπιάδος. που ήταν κοντά στον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, ήταν συμμαθητής του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου στη Σχολή της Αντιόχειας, κοντά στο μεγάλο νομοδιδάσκαλο και δάσκαλο της ρητορικής Λιβάνιο και φυσικά ήταν φίλος επιστήθιος του Μεγάλου Βασιλείου, αλλά και του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου.
Βλέπουμε λοιπόν μέσα σε ποιο περιβάλλον πνευματικό, μέσα σε ποια οικογένεια πνευματική και βιολογική ανδρώνεται αυτός ο σπουδαίος άνδρας της Εκκλησίας μας και βλέπουμε επίσης και αυτός να έχει το ίδιο χαρακτηριστικό, το οποίο είχαν και οι υπόλοιποι Καππαδόκες Πατέρες. Σπούδασαν την θύραθεν φιλοσοφία, σπούδασαν τη θύραθεν επιστήμη, εξήντλησαν κάθε επιστητό, το οποίο ήταν εφικτό να προσεγγίσουν εκείνη την εποχή, στα πανεπιστήμια εκείνης της εποχής, και αξιοποίησαν όλη αυτή τη σπουδή, όλη αυτή τη γνώση την αξιοποίησαν, για να διατυπώσουν το ορθόδοξο δόγμα, για να αντιμετωπίσουν τους αιρετικούς, για να ποιμάνουν την Εκκλησία του Χριστού στην εποχή τους, ιδιαιτέρως, δε η γνώση της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και άλλων αρχαίων φιλοσόφων τους έδωσαν τα εργαλεία και τα σχήματα, προκειμένου να προβούν στην διατύπωση εννοιών, οι οποίες δε θα μπορούσαν να βρουν άλλη γλώσσα, άλλη παράδοση και άλλη φιλοσοφία, που να είναι ικανή να εκφράσει το ύψος των αληθειών τους.
Και μάλιστα ο Άγιος Αμφιλόχιος πρωταγωνιστεί μαζί με άλλους 149 Πατέρες στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο, η οποία ήρθε να ολοκληρώσει το έργο της Α’ Οικουμενικής Συνόδου στην αντιμετώπιση της μεγάλης αίρεσης του Αρείου, του Αρειανισμού, που συγκλόνισε την αυτοκρατορία και οδήγησε τον Μέγα Κωνσταντίνο, τον Άγιο αυτόν της Εκκλησίας μας, το 325 μ.Χ. να συγκαλέσει στη Νίκαια της Βιθυνίας την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο. Παρά το ότι έγινε η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος, παρά το ότι διατυπώθηκε το πρώτο άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως, παρά το γεγονός στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο συμμετείχαν πολλοί μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας όπως ο Μέγας Αθανάσιος, ο Άγιος Σπυρίδων, ο Άγιος Νικόλαος, παρά ταύτα η αυτοκρατορία και η Εκκλησία συνέχισε να ταλαιπωρείται από την αίρεση του Αρειανισμού, η οποία μετά την αμφισβήτηση του προσώπου του Χριστού, γιατί αυτό το πλήγμα επέφερε η αίρεση του Αρειανισμού, ήρθε στη συνέχεια και η αμφισβήτηση του Αγίου Πνεύματος του τρίτου Προσώπου της Αγίας Τριάδος με αποτέλεσμα να καταστεί αναγκαία η σύγκλιση και νέας Οικουμενικής Συνόδου, στην οποία πρωταγωνιστικό ρόλο είχε και ο Άγιος Αμφιλόχιος Επίσκοπος Ικονίου.
Και μάλιστα αυτοί οι Άγιοι της Εκκλησίας μας, όπως ο Άγιος Αμφιλόχιος δεν ήταν κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι ήταν εγκλωβισμένοι σε μία ελιτίστικη νοοτροπία, που έχουν πολλές φορές οι λεγόμενοι μορφωμένοι άνθρωποι, οι λεγόμενοι εγγράμματοι που υποτιμούν τους ολιγογράμματους, που μιλάνε με λόγους ακατανόητους και ακατάληπτους, που χρησιμοποιούν υψηλές τάχατες φιλοσοφίες και υψηλά νοήματα για να δείχνουν με αυτό το τρόπο ότι βρίσκονται πιο υψηλά από κάποιους άλλους. Έχουμε ζήσει αυτή την εργαλειοποίηση της γλώσσας μέσα στο διάβα της ιστορίας. Όλες αυτές οι συγκρούσεις με αντικείμενο την γλώσσα, υποδηλώνουν και μία διαφορετική νοοτροπία, μια νοοτροπία που από τη μια θεωρεί τη γλώσσα ως κοινό κτήμα όλων των ανθρώπων, μέσο επικοινωνίας, μόρφωσης, καλλιέργειας για όλους ανεξαιρέτως, έναντι μιας άλλης νοοτροπίας που θεωρεί ότι είναι για λίγους, για εκλεκτούς, γι’ αυτούς που ενδεχομένως έχουν την ικανότητα ή την οικονομική δυνατότητα να λάβουν καλύτερη παιδεία από κάποιους άλλους και έτσι αφήνουν ένα μεγάλο μέρος ανθρώπων αποκλεισμένους από τη γνώση.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας δεν υπέπεσαν σε τέτοιες παγίδες, μπορούσαν συγχρόνως να χρησιμοποιούν τις πιο υψηλές θεωρίες, αναζητήσεις και φιλοσοφίες , τα πιο σύνθετα, πολύπλοκα και μεγαλόπνοα ρητορικά κι όχι μόνο σχέδια και σχήματα και συγχρόνως με πολύ απλά παραδείγματα, με πολύ απλό τρόπο να κηρύξουν την αλήθεια της πίστεως, να ομιλούν με τους ανθρώπους της εποχής τους, να διαλέγονται μέσα στον κόσμο και να διαδίδουν το Ευαγγέλιο του Χριστού. Και εμείςκαλούμεθα να μην μένουμε μόνο σε θεωρίες, να μην μένουμε μόνο σε τοποθετήσεις από θέση ισχύος ή από θέση δύναμης, αλλά να χρησιμοποιούμε με μαεστρία όλα τα χαρίσματα που μας έχει δώσει ο Θεός και με απλότητα, με παραδείγματα και με ευφυΐα και με στρατηγική προκειμένου να επιτυγχάνουμε τους στόχους, οι οποίοι είναι ευάρεστοι στο Θεό και ωφέλιμοι στον άνθρωπο. Αυτή είναι άλλωστε και η αρετή της διακρίσεως, διότι όλα τα πράγματα καταξιώνονται όχι μόνο από το περιεχόμενό τους αλλά και από τον τρόπο με τον οποίο προσπαθούμε αυτά τα πράγματα να τα επιτύχουμε. Δεν αρκεί να είναι σωστό αυτό που λέμε σε μία συζήτηση, αλλά έχει σημασία και πως το λέμε. Δεν αρκεί να είναι σωστή μία άποψη, μία γνώμη που μπορεί να έχουμε μέσα στην οικογένεια μας, μέσα σε ένα συμβούλιο, μέσα σε μία παρέα, πρέπει να ξέρουμε και πως θα την τεκμηριώσουμε, πως θα πείσουμε, πως θα την εφαρμόσουμε, πως θα κάνουμε ελκυστική στον άλλο. Είναι πάρα πολύ σημαντικός ο καλός ο τρόπος. Δίδασκε ο Άγιος Φιλόθεος Ζερβάκος, ένας σύγχρονος Γέροντας της Εκκλησίας μας ότι δεν αρκεί να έχεις διάθεση να επισημάνεις κάποια αρνητικά πράγματα, τα οποία μπορεί να παρατηρείς μέσα στον κόσμο, αλλά αν δεν έχεις το σωστό τρόπο, θα καταφέρεις το αντίθετο αποτέλεσμα, αν δεν έχεις τον καλό τρόπο, τον ευγενή, τον σοφό, τον συνετό μπορεί να επιφέρεις το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό το οποίο επιδιώκεις.
Ο Άγιος Αμφιλόχιος που γιορτάζουμε απόψε κατ’ εξοχή υπήρξε ο άνθρωπος των καλών τρόπων, της καλής πρακτικής, ήξερε το πότε, το πώς, το γιατί, πότε να μιλήσει, πότε να σιωπήσει, πότε να φωνάξει, πότε να χαμηλώσει τους τόνους, ποτέ να γίνει αυστηρός, πότε να γίνει επιεικής, πότε με το χιούμορ, πότε με την ειρωνεία την καλώς εννοούμενη, πότε με την επίπληξη, πότε με τρυφερότητα και τη στοργή, πάντοτε με τον κατάλληλο τρόπο να επιφέρει το κατάλληλο αποτέλεσμα για την κατάλληλη διαποίμανση του λαού του Θεού κι έτσι αξιώθηκε να γίνει ένας μεγάλος και σπουδαίος Ποιμένας της Εκκλησίας μας και η σπουδαία του προσωπικότητα να γεννήσει, να επιφέρει καρπούς που τους γεύεται όλη η Εκκλησία.
Δεν έπαψε να είναι άνθρωπος προσευχής, γαλήνης, συμπαράστασης και αγάπης γι’ αυτό και ο Μέγας Βασίλειος σε δύσκολες στιγμές δοκιμασίας δικής σου, σε στιγμές ασθένειας απευθύνεται με επιστολές στον Άγιο Αμφιλόχιο και του ζητάει την προσευχή του, του ζητάει τη σκέψη του, την αγάπη του, την έγνοια του, του ζητάει τη συμπαράσταση του. Πόσο όμορφο και τρυφερό ένας Άγιος να απευθύνεται σε ένα άλλον Άγιο και να ζητάει προσευχή και αγάπη. Αυτό οφείλουμε κι εμείς να πράττουμε μεταξύ μας, αυτό να ζητάμε ο ένας από τον άλλον, την προσευχή, την αγάπη, την συμπαράσταση, το νοιάξιμο, αυτό είναι που καταξιώνει τις ανθρώπινες σχέσεις και λείπει σήμερα, ζητούν οι άνθρωποι από τους άλλους ανθρώπους αλλά τι ζητούν; Να πάρουν, ζητούν να καταναλώσουν, ζητούν να ρουφήξουν ενέργεια από τον άλλον άνθρωπο, ζητούν να μετάσχουν στην ομορφιά, στην εξουσία τους, τα λεφτά τους, τη δύναμη τους, σε χίλια δυο άλλα πράγματα. Σπάνια σήμερα οι άνθρωποι ζητούν ο ένας από τον άλλον προσευχή, πνευματική στήριξη, παρηγοριά, παραμυθία, ζητούν πνευματικές αρετές. Πόσα λοιπόν όμορφα μας χαρίζει ένας Άγιος της Εκκλησίας μας και πόσα ακόμα αν τον μελετήσουμε ακόμη περισσότερο και πολύ βαθύτερα και αφιερώσουμε χρόνο μπορούμε να αποκομίσουμε για τη ζωή μας, την καθημερινότητά μας, το σήμερα στο οποίο ζούμε αλλά και το αύριο το οποίο έρχεται και το οποίο είναι απαιτητικό και απαιτεί ως ποτέ άλλοτε τον καλό τον τρόπο.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης έλεγε και έγραφε «Τό δέ καλόν οὐκ ἔστι καλόν, ἐάν μή καλῶς γένηται» και το καλό δεν είναι καλό, εάν δεν γίνεται με το καλό τρόπο γι’ αυτό δεν φτάνουν οι καλές προθέσεις, οι καλές προαιρέσεις, οι καλοί σκοποί, αλλά χρειάζονται και άγια μέσα, άγιος σκοπός και άγια μέσα. Άγιος τρόπος, όμορφος τρόπος. Με τον ωραίο τρόπο κερδίζει κανείς και δαμάζει και τα πιο άγρια λιοντάρια».
Στην Ιερά Αγρυπνία παραβρέθηκαν και ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Σεραφείμ Πρέντζας και ο εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος κ. Ηλίας Καλτσάς.
Φωτογραφίες: Δημήτριος Ανάγνου